رابطه عالم مثال و عالم طبيعت از ديدگاه علامه طباطبايي و شيخ اشراق

بحث از رابطه عالم مثال و عالم طبيعت، يكي از مسائل مهم فلسفه اسلامي است. شيخ اشراق در رد نظريه مشاييان در مورد مادي بودن صور خيالي و براي تبيين برخي ديگر از مسائل فلسفه خود، نظريه عالم مثال را طرح كرده است. علامه طباطبايي نيز از جمله فلاسفه معاصر است كه نظريات قابل توجهي در مورد عالم مثال و رابطه آن با عالم طبيعت بيان نموده است. در اين نوشتار، ابتدا ديدگاه دو فيلسوف در مورد عوالم هستي و ادله آن‌ها در اثبات عالم مثال تبيين شده است. آنگاه به تحليل رابطه عالم مثال و عالم طبيعت در محورهايي همچون نظريه خيال و ابصار، صور موجود در آينه و اطلاع از امور غيبي در نظر شيخ اشراق، و محورهايي همچون رابطه طولي و تشكيكي عوالم، عليت عالم مثال نسبت به عالم طبيعت، وجود كمالات عالم طبيعت در عالم مثال و تبيين رٶياهاي صادقه و كيفيت ادراك حسي از نظر علامه طباطبايي پرداخته شده و در پايان، مطالبي در مورد نقاط مشترك و متمايز ديدگاه‌هاي اين دو فيلسوف و چالش‌هاي هر ديدگاه بيان شده است.