توسعۀ مدل‌هاي ANN, FIS و ANFIS براي ارزيابي شاخص كفايت در سامانه‌هاي توزيع آب كشاورزي (مطالعۀ موردي: شبكۀ آبياري رودشت)

به‏منظور مديريت صحيح آب در بخش كشاورزي، بهبود مديريت بهره‏برداري سامانه‏هاي توزيع آب كشاورزي و ارزيابي آنها ضروري است. در تحقيق حاضر براي تحقق هدف يادشده، از مدل‏هاي سيستم استنتاج فازي (FIS)، شبكۀ عصبي (ANN) و سيستم استنتاج فازي-عصبي تطبيقي (ANFIS)، براي توسعۀ مدل هوشمند ارزيابي كفايت تحويل آب در يك كانال آبياري، با در ‏نظر ‏گرفتن عدم قطعيت‏هاي موجود در فرايند بهره‏برداري استفاده شد. به‏منظور توسعه و بررسي چگونگي عملكرد مدل‏هاي توسعه داده‌شده، كانال اصلي شبكۀ آبياري رودشت در استان اصفهان كه با مشكل نوسان‌هاي شديد جريان ورودي رو‏به‏رو است، به عنوان مطالعۀ موردي انتخاب شد. از مدل شبيه‌ساز هيدروديناميكي HEC-RAS، براي توليد اطلاعات مورد نياز آموزش و صحت‏‌سنجي مدل‏هاي يادشده استفاده شد. نتايج نشان داد براساس شاخص آماري MAPE، ساختار‏هاي منتخب در دو مدل ANN و ANFIS در تخمين شاخص كفايت تحويل آب كشاورزي نسبت به مدل FIS، به‌ترتيب به مقدار 07/57، 68/56 درصد بهبود يافته است. بررسي نتايج نشان داد مدل‏هاي توسعه داده‌شدۀ هوشمند نسبت به روش‏هاي مرسوم ارزيابي (مدل‏هاي هيدروديناميكي و شاخص‏هاي ارزيابي) نه‏تنها زمان‏بر نبوده بلكه با در نظر‏ گرفتن عدم قطعيت، نتايج دقيقي را ارائه مي‏دهند. همچنين، مدل‏هاي ANN و ANFIS نسبت به FIS ‌عملكرد بهتري داشتند، بنابراين قابليت استفاده براي ساير سامانه‏هاي توزيع آب كشاورزي را نيز دارند.