ماتريس مسيرهاي مهاجرتي: روشي نو در تحليل تمركزگرايي مهاجرتي

ماتريس مسيرهاي مهاجرتي و شاخص آن تحت عنوان »شاخص تمركزگرايي مهاجرتي « ابزاري براي تحليل مهاجرت هاي داخلي از بعد تمركزگرايي است. اين پژوهش، به تشريح اين ماتريس ابداعي و كاربرد آن در تحليل تمركزگرايي مهاجرتي و مقايسه آن با شاخص هاي مشابه در پژوهش هاي داخلي و بين المللي پرداخته است. روش پژوهش، تحليل ثانويه و واحد تحليل، استان هاي كشور هستند؛ همچنين داده هاي مورد نياز براي تحليل تمركزگرايي مهاجرتي، داده هاي خام 2 درصد سرشماري هاي نفوس و مسكن هستند. با استفاده از اين ماتريس و شاخص تمركزگرايي مهاجرتي مي توان ميزان مهاجرت هاي تمركزگرا در هر استان را محاسبه نموده و همچنين به نوع الگوي تمركزگرايي نيز دست يافت. محاسبه اين شاخص براي كل كشور و استان ها طي دو دوره اخير (40.7) نشان داد كه علي رغم كاهش تمركزگرايي در مهاجرت هاي داخلي در كشور نسبت به دهه هاي گذشته، كماكان ميزاني از تمركز بر تهران و كلان شهرها و به طور كلي مناطق مركزي وجود دارد؛ با اين تفاوت كه الگوي تمركزگرايي در مهاجرت هاي بين استاني تا حدودي به تمركزگرايي درون استاني تغيير شكل يافته و نسبت قابل ملاحظه اي از مهاجرت ها نيز در مسيرهاي مهاجرتي افقي صورت گرفته اند. اين روش را مي توان در مورد هر نوع داده مهاجرتي در سطح نقطه به كار گرفت و به ميزان تمركزگرايي دست يافت.