ميزان خطاهاي پزشكي در بيمارستان‌هاي ايران: مرور نظام‌مند و متاآناليز

زمينه و هدف: خطاي پزشكي به خطايي گفته مي‌شود كه به‌دليل فراموشي، قصور در برنامه‌ريزي يا اجراي نادرست برنامه مراقبت سلامت رخ دهد، چه باعث صدمه و آسيب به بيمار شود و چه آسيبي ايجاد نكند. خطاي پزشكي در بيمارستان‌ها موجب كاهش رضايت بيماران، افزايش ميزان مرگ‌ومير بيمارستاني، كاهش بهره‌وري بيمارستان‌ها و افزايش هزينه‌هاي نظام سلامت مي‌شود. اين مطالعه با هدف تعيين ميزان خطاهاي پزشكي در بيمارستان‌هاي ايران انجام شد. روش بررسي: اين پژوهش با روش مرور نظام‌مند و متاآناليز در بازه زماني آذر تا اسفند ۱۳۹۷ انجام شد. تمامي مقالات مرتبط با سنجش ميزان خطاهاي پزشكي در همه بخش‌هاي بيمارستان‌هاي ايران منتشر شده تا پايان ۲۹ اسفند ۱۳۹۷ در هفت پايگاه داده‌اي و دو موتور جستجوگر، جستجو، گردآوري و ارزشيابي كيفيتي شدند. در نهايت، تعداد ۹ مقاله مرتبط انتخاب و تحليل شدند. يافته‌ها: بيشتر مطالعات با استفاده از فرم گزارش داوطلبانه خطا به محاسبه ميزان خطاهاي بيمارستاني پرداختند (67%). مطالعات انجام شده ميزان خطاهاي پزشكي در بيمارستان‌هاي ايران را بين 0.06% و 42% گزارش كردند. با انجام فراتحليل، ميزان خطاهاي پزشكي در بيمارستان‌هاي ايران بر اساس مدل تصادفي 0.01% (0.01%0: حدود اطمينان 95%) به‌دست آمد. بيشترين ميزان خطاي پزشكي در بيمارستاني آموزشي در شيراز در سال ۱۳۹۱ برابر با ۱/۲% (4.7%1.2: حدود اطمينان %۹۵) به‌دست آمد. بين متغير حجم نمونه و ميزان خطاي پزشكي رابطه معنا‌داري وجود داشت (0.05 P). نتيجه‌گيري: شيوع خطاي پزشكي براساس تركيب پژوهش‌هاي انجام شده در بيمارستان‌هاي ايران كم است. با وجود اين، خطاي پزشكي افزون‌بر تحميل هزينه، نتايج منفي براي بيماران نيز به دنبال دارد.