تأثير اهداف آسان و دشوار بر عملكرد و انتظارات خودكارآمدي حافظه در جوانان و سالمندان: چالشي بر فرضيه تلاش شناختي

مقدمه: تلاش شناختي مي‌تواند اجراي طيف گسترده‌اي از تكاليف را تحت تأثير قرار دهد و اساساً در تنظيم كنترل شناختي در زمان اجراي تكليف و رسيدن به هدف انتخابي دخالت دارد. هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسي تأثير اهداف آسان و دشوار بر عملكرد و انتظارات خودكارآمدي حافظه در جوانان و سالمندان با چالشي بر فرضيه تلاش شناختي بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات نيمه تجربي است. جامعه آماري اين پژوهش جوانان و سالمندان منطقه شش تهران بودند و نمونه آماري آن شامل ۸۰ آزمودني جوان و سالمند بود كه در سال ۱۳۹۷ انتخاب و به‌طور تصادفي در هشت گروه آزمايشي قرار گرفتند. براي اندازه‌گيري انتظارات خودكارآمدي از پرسشنامه انتظارات خودكارآمدي حافظه و براي ارزيابي تكليف شناختي از تكليف استروپ استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي تحليل كوواريانس مركب با اندازه‌هاي تكراري، تحليل كوواريانس دو راهه و آزمون تعقيبي بونفروني تحليل شد. تحليل‌هاي آماري با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ انجام شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد در تكليف با بار شناختي بالا و پايين، گروه جوانان با نوع هدف ‌گزيني دشوار به طور معنادار داراي عملكرد بهتري نسبت به ساير گروه‌هاي آزمايشي داشتند (۰/۰۰۱ P). ميانگين انتظارات خودكارآمدي گروه جوانان با نوع هدف‌ گزيني آسان در آزمون يادداري بهتر از ساير گروه‌ها بود (۰/۰۵ P). نتيجه‌گيري: با توجه به يافته‌هاي پژوهش حاضر استفاده از هدف ‌گزيني جهت ارتقاء عملكرد و انتظارات خودكارآمدي حافظه در امر آموزش به مربيان توصيه مي‌شود.