دعواي بلامنازع

برخلاف باور معمول كه منازعه را لازمۀ دعوي مي انگارد، «دعواي بلامنازع» بدون وقوع اختلاف و به منظور تسجيل و تثبيت ادعاي خواهان اقامه مي شود. در كنار پيشينۀ فقهي و مصاديق متعدد، برخي ضرورت هاي حقوقي و اجتماعي، زمينۀ پذيرش اين دعوي را فراهم مي آورد؛ لذا مناسب به نظر مي رسد كه فراتر از قالب هاي پيش ساخته، عنوان «دعواي بلا منازع» را به هر موردي كه خواستۀ مدّعي با حقوق خوانده معارضه ندارد، گسترش داد. ضابطۀ پذيرش اين ادّعا، نفع معقول خواهان است كه نشان مي دهد تصميم قضايي، مناسب ترين شيوۀ تأييد و اعمال حقوقِ مدّعي است. لذا به رغم مشابهت با ديگر تصميمات قضايي، ادّعاي بدون معارض، ماهيّتي مستقلّ است كه به رسميّت شناختن آن، آثار عملي متعددي در رابطه با خواهان و دادگاه دارد. با وجود اين، بديهي است كه قابليّت استماع «دعواي بلا منازع» و شناسايي كليۀ حقوق قانوني مدّعي، نمي تواند حقّ مكتسب اشخاص ثالث را متزلزل كند.