بررسي تأثير تغييرات ضخامت بافت نرم بر نتايج تراكم معدني استخوان به روش Dual-Energy X-Ray Absorptiometry (DXA)

مقدمه: ارزيابي تراكم ماده معدني استخوان (BMD يا Bone mineral density) با استفاده از روش جذب اشعه ايكس با انرژي دوگانه (DXA يا Dual-energy X-ray absorptiometry) نقش مهمي در تشخيص و روند پاسخ به درمان پوكي استخوان ايفا مي كند. تغييرات ضخامت بافت نرم، مي تواند موجب خطاهاي احتمالي در مقادير استخواني روش DXA گردد. هدف از اين مطالعه، بررسي تاثير بافت نرم بر تراكم استخواني به روش DXA مي باشد. روش ها: با طراحي فانتوم ستون فقرات كمري كه در آن از مواد معادل استخوان (آلومينيوم) و بافت نرم (پلكسي گلاس) استفاده شد، افراد با وضعيت هاي متفاوت استخواني (طبيعي، استئوپني، استئوپروز) و ضخامت هاي شكمي گوناگون شبيه سازي شدند. تعداد 45 اسكن DXA با استفاده از دستگاه Norland XR-46 تهيه گرديد. مقادير BMD، محتواي ماده معدني استخوان (BMC يا Bone mineral content) و ناحيه استخواني (BA يا Bone area) از طريق ضريب همبستگي Pearson و آناليز رگرسيون با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: آزمون همبستگي Pearson نشان داد كه تغييرات ضخامت بافت نرم، با هيچ يك از كميت هاي BMD، BMC و BA رابطه آماري معني داري ندارد (p 0.050). با استفاده از رگرسيون ناپارامتريك، مشخص شد كه تغييرات بافت نرم بر روي كميت هاي BMD و BMC تاثير دارد (p 0.050)، اما بر روي كميت BA هيچ تاثير معني داري ندارد (p 0.050). نتيجه گيري: تغييرات ضخامت بافت نرم، تاثير مستقيم اندكي (كمتر از 1 درصد) بر تراكم استخواني داشت. بنابراين، ميزان خطاي ناشي از تغييرات بافت نرم در سيستم DXA مورد بررسي در اين مطالعه، قابل صرف نظر است.