تأثير 12 هفته تمرين تناوبي بر فشار خون و رگ‌گشايي ناشي از جريان در مردان ميانسال مبتلا به پرفشاري خون

مقدمه: رگ‌گشايي ناشي از جريان (Flow-mediated dilation يا FMD) در شرايط پرفشاري خون مختل مي‌شود و به نظر مي‌رسد تمرين ورزشي مي‌تواند آن را بهبود بخشد. پژوهش حاضر، با هدف مقايسه‌ي FMD بين افراد سالم و مبتلا به پرفشاري خون و بررسي تأثير 12 هفته تمرين هوازي تناوبي بر آن انجام شد. روش‌ها: در اين پژوهش نيمه‌تجربي، 12 مرد ميانسال سالم و 24 مرد ميانسال مبتلا به پرفشاري خون با سن 80/2 ± 66/49 سال، قد 66/4 ± 16/174 سانتي‌متر و وزن 65/12 ± 08/81 كيلوگرم و انتخاب شدند. افراد بيمار در دو گروه 12 نفره‌ي شاهد با سن 53/2 ± 08/52 سال، قد 81/5 ± 75/173 سانتي‌متر و وزن 26/8 ± 08/80 كيلوگرم و تمرين تناوبي با سن 91/2 ± 50/50 سال، قد 69/4 ± 40/173 و وزن 60/13 ± 20/85 كيلوگرم قرار گرفتند. تمرين شامل 12 هفته دويدن تناوبي با شدت 50 و 80 درصد ضربان قلب ذخيره به مدت 2 و 1 دقيقه و سه جلسه در هفته روي تردميل براي 12 دقيقه بود كه تا 6 هفته هر هفته 3 دقيقه و پس از آن هر 2 هفته، 3 دقيقه به زمان آن اضافه شد؛ به گونه‌اي كه زمان تمرين در 2 هفته‌ي آخر به 36 دقيقه رسيد. فشار خون و FMD قبل و بعد از دوره‌ي تمرين اندازه‌گيري شد. طبيعي بودن توزيع داده‌ها با آزمون Shapiro-Wilk سنجيده شد. يافته‌ها: نتايج آزمون Independent t نشان داد كه FMD در بيماران از افراد سالم كمتر بود (469/4 = t و 001/0 P). همچنين، آزمون‌هاي One-way ANOVA و Repeated measures ANOVA نشان داد كه تمرين تناوبي باعث كاهش معني‌دار فشار خون سيستول (059/7 = F و 015/0 = P) و افزايش FMD (63/13 = F و 001/0 = P) مي‌شود. نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد رگ‌گشايي ناشي از جريان، در بيماران مبتلا به پرفشاري خون مختل مي‌شود و اين افراد براي كاهش فشار خون و بهبود عملكرد اندوتليومي، مي‌توانند تمرين هوازي تناوبي انجام دهند.