ارزﯾﺎﺑﯽ نرم‌افزار طراحي درمان در اعمال ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺗﻮزﯾﻊ دز در صورت وﺟﻮد ﮐﻠﯿﭗ‌ﻫﺎي تيتانيومي در ﭘﺮﺗﻮدرﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮﻃﺎن روده‌ي ﺑﺰرگ

مقدمه: در جراحي تومورهاي كولوركتال به روش لاپاراسكوپي، كليپ‌هايي از جنس تيتانيوم براي عمل جراحي استفاده مي‌شوند. زماني كه اين كليپ‌ها در مسير پرتوهاي پر انرژي جهت پرتودرماني قرار مي‌گيرند، مي‌توانند موجب اختلال در دز جذبي شوند. هدف از انجام اين مطالعه، بررسي تأثير اين كليپ‌هاي تيتانيومي در توزيع دزهاي پرتودرماني با فوتون‌هاي پرانرژي 6 و 18 مگاولت با استفاده از نرم‌افزار طراحي درمان (Treatment planning software يا TPS) بود. روش‌ها: كليپ‌هاي لاپاراسكوپي در فانتوم معادل بافت، مشابه روده‌ي لاپاراسكوپي شده قرار داده شدند. سپس، با استفاده از نرم‌افزار طراحي درماني در انرژي‌هاي 6 و 18 مگاولت، توزيع دزها به دست آمد و نمودارهاي درصد دز عمقي (Percentage depth dose يا PDD) و پروفايل رسم شدند. همچنين، با استفاده از توزيع دز محاسبه شده، دقت محاسبه‌ي پراكندگي به عقب ارزيابي شد. يافته‌ها: با بررسي نمودارها، تغييرات دز پرتويي در مسير كليپ‌ها ناشي از پرتوي پراكنده شده به عقب و اثر تضعيف مشاهده شد. بيشترين تغييرات ناشي از اثر تضعيف بعد از كليپ تيتانيومي به ترتيب 1/7 و 1/1 درصد و تغييرات ناشي از پراكنده شده به عقب به ترتيب 0/4 و 0/7 درصد براي پرتوهايي 6 و 18 مگاولت به دست آمد. نتيجه‌گيري: در صورت حضور كليپ‌هاي لاپاراسكوپي در مسير پرتوهاي پر انرژي، نمودار درصد دز عمقي و پروفايل دز تغيير مي‌كنند و با وجود اين كه اين تغييرات دز در محدوده‌ي يك كليپ ناچيز است، براي حالتي كه تعداد زيادي از كليپ‌ها در مسير پرتو قرار مي‌گيرند، اثر تضعيف، قابل چشم‌پوشي نيست.