پديد آورندگان :
كمالي مسكوني، احسان دانشگاه آزاد اسلامي واحد جيرفت , عادلپور، عبدالعلي دانشگاه آزاد اسلامي واحد مرودشت , پيرنيا، عبدالله دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري
چكيده فارسي :
بهره وري نابه جا و نامناسب از منابع تجديد شونده، همراه با خشكسالي هاي پيدرپي، زمينه را براي تخريب پوشش گياهي و بيابان زايي فراهم ميكند. در اين رابطه اجراي پروژه هاي مهار كردن و پخش سيلاب كه در بيشتر بيابانها قابل اجراست راه حل مناسبي جهت مقابله با اين نوع مشكل است. پارامترهاي مختلفي از جمله شيب زمين، بافت خاك، درصد رس، پوشش گياهي و مقاومت جريان بر پارامترهاي هيدروليكي جريان و آستانه فرسايش تأثير گذارند. در اين مطالعه، پخش سيلاب هاي فصلي بر روي لبه كانال هاي گسترشي كه روي خطوط تراز اجرا شده مورد مطالعه قرار گرفت. تحقيق حاضر در شبكه هاي پخش سيلاب كوثر واقع در جنوب شرقي استان فارس انجام شد و هدف مطالعه بررسي تأثير درصد شيب بر فاصله بحراني فرسايش در شبكه هاي پخش سيلاب بود. براي اين منظور از يك دستگاه فلوم به طول 100 متر، عرض 40 سانتيمتر و ارتفاع 25 سانتيمتر استفاده شد، تا در آن جريان سطحي به عمق 10 سانتيمتر شبيه سازي شود. در طرح آماري 5 تيمار با شيب هاي 0/002 ، 0/004 ،0/006، 0/008 و 0/010 و در هر تيمار 3 تكرار در نظر گرفته شدهاست. در هر تكرار پارامترهاي دبي و عمق جريان بطور مستقيم اندازه گيري و ساير پارامترها از جمله سطح مقطع جريان و سرعت متوسط جريان محاسبه شدند. افزون بر آن پس از انجام هر آزمايش عمق فرسايش و يا رسوب گذاري در طول بستر فلوم بطور جداگانه اندازهگيري شد. نتايج نشان داد آستانه فرسايش با افزايش شيب افزايش مي يابد. متوسط فاصله آستانه فرسايش براي تيمارهاي مختلف به ترتيب برابر 66/5، 56، 64، 36 و 28 متر بدست آمد. همچنين سرعت متوسط جريان در امتداد طول مسير بستر فلوم افزايش يافته و در محل آستانه فرسايش به حداكثر مقدار خود رسيده است.
چكيده لاتين :
Improper and inadequate usage of not-renewable resources and drought has prepared condition for degrading of vegetation cover and desertification. Herein control and flood spreading project that could be applied in more deserts is an appropriate solution to this problem. On the other hand, different parameters including slope gradient, soil texture, vegetation cover and flow resistance affect on flow hydraulic characteristics. In this study, seasonal floods are spreading with spreading channels which is constructed on contour lines. This study carried out in the Gareh Baygan plan, in the south east of Fars province to investigate the effect of slope steepness on critical distance for scouring. An open hydraulic flume with 100 meter length, 40 centimeter width and 25 centimeter depth was used to simulate overland flow with 10 centimeter depth. Five treatments including 0.002, 0.004, 0,006, 0.008 and 0.010 for slope were examined, and for each treatment, three to four experiments were used and some hydraulic parameter including discharge and flow depth were measured directly, and others such as flow area and flow velocity were calculated. After each experiment erosion and sedimentation depth were measured individually. Results of this study show that threshold value will be increasing with increase slope gradient. Average distance of erosion threshold obtained for different treatments 66.5, 56, 45, 36 and 28, respectively. Likewise, flow velocity was increased with flow length. Also, this increasing trend was linear and uniform and changed according to bed slope and roughness and reached the maximum value in each experiment.
