مقايسه روش هاي تجربي برآورد تبخير از سطح آزاد آب (مطالعه موردي: سد تنظيمي دز)

Empirical methods Comparison of estimation evaporation From Free Water Surface (Case Study: Dez Regulatory Dam)

تبخير عامل مهمي در مديريت منابع آب است و با محاسبه دقيق آن مي توان راهكارهاي موثري در جهت كاهش اثرات خشكسالي و به منظور حفاظت منابع آب اجرا نمود. به دليل كمبود ايستگاههاي تبخير سنجي و عدم وجود آمار كافي از تبخير از روشهاي تجربي برآورد تبخير از سطح آزاد آب مي توان استفاده نمود. در اين تحقيق با استفاده از آمار 10 ساله ايستگاه سد تنظيمي دز با استفاده از روشهاي تجربي ماير، مارسيانو، شاهتين، هفنر، ايوانف، تيچوميروف و سازمان عمران اراضي آمريكا، تبخير برآورد و با مقادير تبخير از تشت مقايسه شد. عملكرد روابط تجربي بر اساس دو آماره R2 و RSME مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه رابطه ماير (R2 = 0.886, RMSE = 1.53) نسبت به ساير روش‌هاي تجربي از دقت بالاتري برخوردار است. در رتبه بعدي معادله سازمان عمران آمريكا (R2 = 0.91, RMSE = 1.967) قرار مي‌گيرد و به‌علاوه اختلاف معني‌داري (P > 0.01) ميان مقادير واقعي و برآورد شده در اين دو روش ديده نمي‌شود. روش تيچوميرف با توجه به خطاي زياد (RMSE = 8.152) و برازش پائين با داده‌هاي واقعي (R2 = 0.33) فاقد اعتبار لازم مي‌باشد و روابط تجربي هنفر، مارسيانو، ايوانف و شاهتين به ترتيب با ضريب تعيين برابر با 0.548، 0.534، 0.639و 0.644 از ميزان اعتبار و قابليت اعتماد متوسطي در برآورد ميزان تبخير از سطح آزاد آب برخوردارند.

Evaporation is an important factor in the management of water resources and accurate calculation can be effective strategies to mitigate the effects of drought and implemented in order to protect water resources. Due to lack of evaporation stations and lack of adequate data, empirical methods can be used to estimate evaporation from water surface. In this study, evaporation estimated using 10-year data of Dez adjustment dam station and empirical methods of Mayer, Marciano, Shahtin, Hefner, Ivanof, Tichomirof and USBR and the estimated evaporation compared with pan evaporation values. Based on the R2 and RSME statistics, empirical methods were evaluated. The results showed that the relationship Mayer (R2 = 0.886, RMSE = 1.53) than other experimental methods is more accurate. The USBR equation (R2 = 0.91, RMSE = 1.967) lie in next rank and also a significant difference (P> 0.01) is not seen between actual and estimated values in two ways. Tichomirof method due to significant error (RMSE = 8.152) and lower fitted to actual data (R2 = 0.33) is the lack of credibility and Hefner, Marciano, Ivanof and Shahtin with a determination coefficient equal to 0.548, 0.534, 0.639 and 0.664 have modest validity and reliability for estimating the amount of evaporation from water surface.