مطالعه اكولوژيك جوامع زئوپلانكتون درياچه شهداي خليج فارس (چيتگر- تهران) و اولين گزارش از ژله ماهي آب شيرين (Craspedacusta sp.)در ايران

Ecological study of zooplankton communities in the Persian Gulf Martyrs Lake (Chitgar-Tehran) and the first report of the freshwater jellyfish Craspedacusta sp. (Cnidaria, Limnomedusae) in Iran

اين پژوهش براي تعيين ساختار جمعيت، تنوع زيستي، ارتباط عوامل غير زيستي در تغييرات زئوپلانكتون و تعيين سطح تروفي درياچه مصنوعي شهداي خليج فارس (چيتگر- تهران) انجام شد. نمونه برداري از زئوپلانكتون توسط Juday net در 5 ايستگاه بر اساس اشكوب درياچه بين سالهاي 1392 و 1393 انجام شد. در اين مطالعه 36 گروه زئوپلانكتوني شامل بندپايان (Arthropoda) 6 جنس، آغازيان (Protozoa) 6 جنس، گردان تنان (Rotatoria) 20 جنس، كرم­هاي لوله­اي (Nematoda)1 جنس، موي شكمان (Gastrotricha) 2 جنس و كم تاران (Oligochaeta) 1 جنس شناسائي شدند. همچنين براي اولين بار نوعي ژله ماهي آب شيرين از جنسCraspedacusta با اندازه هاي طولي20- 15 ميليمتر در ايران، در درياچه چيتگر مشاهده شد. گروه گردان تنان با ميانگين تراكم 18± 61 عدد در ليتر زئوپلانكتون غالب درياچه چيتگر بوده و كرم­هاي لوله­اي، موي شكمان و كم تاران، كمترين ميانگين تراكم را داشتند (كمتر از 1 عدد در ليتر). ميانگين تراكم سالانه زئوپلانكتون 18±72 عدد در ليتر بود. آناليز تحليل مولفه هاي اصلي (PCA) نشان داد، جنس هاي Trichocerca و Polyarthera از گروه گردان تنان با بيشترين بار عاملي (Loading Component)، كمترين واريانس و بيشترين تراكم را در اجتماعات زئوپلانكون به خود اختصاص دادند. براساس آناليز تطبيق متعارف CCA)) همبستگي محسوسي بين تراكم گردان تنان با فاكتورهاي محيطي مشاهده نشد. همچنين نتايج نشان داد كه آب اين درياچه براساس شاخص زيستي و ساختار زئوپلانكتون در رده آب­هاي اليگو- مزوتروف (تقريبا پاكيزه) قرار گرفته ولي امكان افزايش روند يوتريفيكاسيون در صورت عدم مديريت و كنترل آبزيان اين اكوسيستم وجود دارد.

This study focused on zooplankton structure, biodiversity, relationship between a biotic parameters and zooplankton variation, and trophy state of the Persian Gulf Martyrs Lake (Chitgar-Tehran). Based on the lake condition, samples were collected by Juday net at the 5 stations between 2013 and 2014. This study identified 36 zooplankton taxa comprised of Arthropoda (6 genus), Protozoa (6 genus), Rotatoria (20 genus), Nematoda (1 genus), Gastrotricha (2 genus) and Oligochaeta (1 genus). Furthermore, the first record of the freshwater jellyfish Craspedacusta sp. in Iran, with size group of 15-20 mm in diameter in September is reported in the Chitgar lake. The Rotatoria abundance average was measured 61 ±18 ind.l-1 in the lake. The Nematoda, Gastrotricha and Oligochaeta taxa were measured the lowest abundance (< 1 ind.l-1) in this study. The annual average zooplankton abundance was measured as 72±18 ind.l-1. The PCA displayed, the Rotatoria Trichocerca sp. and Polyarthera sp. were dominated with high components loading, low variance and high abundance. The CCA showed, there was no correlation between Rotatoria abundance and a biotic parameters. Based on the zooplankton structure and bio-indicator, the lake situation is in the meso-oligotrophic category. Thus, it is might be increased eutrophication trend due to no management and no aquatic control in this ecosystem.