تأثير مساحت قطعه‌نمونه بر تخمين ويژگي‌هاي ساختاري توده آميخته راش (Fagus orientalis Lipsky)

در جنگل‌داري پايا، ارزيابي ساختار توده‌ ازطريق نمونه‌برداري، اطلاعات مهمي براي مديران جنگل در رابطه با پايش معيارهاي تنوع زيستي و پايداري بوم‌سازگان‌هاي جنگلي فراهم مي‌كند. بنابراين، نمونه‌برداري دقيق و صحيح براي برآورد ويژگي‌هاي ساختاري، امري اجتناب‌ناپذير است. هدف از پژوهش پيش‌رو، بررسي تأثير مساحت قطعه‌نمونه بر تغييرپذيري و برآورد ويژگي‌هاي ساختاري سنتي (رويه زميني، تراكم و حجم سرپا در هكتار) و غيرمتداول (تعداد درختان قطور، حجم كل خشكدار و تعداد خشك‌‌دار قطور در هكتار) بود. ابتدا يك قطعه بررسي دائمي 16 هكتاري واقع در توده‌هاي آميخته راش (Fagus orientalis Lipsky) دست‌نخورده (شاهد) به 256 قطعه‌نمونه‌ 0.0625 هكتاري تقسيم شد و اطلاعات كليه درختان زنده و خشك‌دار برداشت شد. سپس، محاسبه ويژگي‌هاي ساختاري سنتي و غيرمتداول براي قطعه‌نمونه‌هاي با مساحت‌هاي 0.0625، 0.125، 0.25، 0.375، 0.5625، 0.75 و يك هكتار انجام شد. درنهايت، درصد ضريب تغييرات براي هر ويژگي تعيين شد. نتايج نشان داد كه مقدار تغييرپذيري ويژگي‌هاي‌ ساختاري با افزايش سطح قطعه‌نمونه كاهش مي‌يافت. به‌طور كلي، ضريب تغييرات در ويژگي‌هاي ساختاري غيرمتداول بيشتر از ويژگي‌هاي سنتي بود، بنابراين برآورد آن‌ها مستلزم جمع‌آوري اطلاعات از قطعه‌‌نمونه‌هاي بزرگ‌تر بود. با محاسبه تعداد قطعه‌نمونه لازم براي برآورد ويژگي‌هاي ساختاري در سطح خطاي 20 درصد ميانگين مشخص شد كه قطعه‌‌نمونه‌هاي كوچك 0.0625 و 0.125 هكتاري براي برآورد ويژگي‌هاي رويه زميني، تراكم، حجم سرپا و تعداد درختان قطور در هكتار و قطعه‌‌نمونه‌هاي بزرگ‌تر 0.5625، 0.75 و يك هكتاري براي برآورد ويژگي‌هاي حجم كل خشك‌دار و تعداد خشك‌‌دار قطور در هكتار، كارايي بهتري داشتند.