نگاهي به فرايند دگرگوني «مي» در شعر فارسي بر پيوستاري از ساختارگرايي تا نشانه معناشناسي گفتماني

هدف پژوهشِ پيشِ رو، مطالعه و بررسي و صورتبندي معنا و مفهوم «مي» بعنوان يك مفهوم بنيادين در ادبيات غنايي فارسي با تمركز بر مهمترين دگرگونيهاي‌ آن در اشعار رودكي، سنايي، نظامي، عطار، مولوي و حافظ است. همانگونه كه ساختارگرايي به نشانه معناشناسي گفتماني تحول مي يابد،،اين پژوهش نخست با تأكيد بر ديدگاه ساختارگرايي، سير تطوّر مفهوم «مي» را براساس روابط همنشيني، جانشيني و تقابل واكاويده است و سپس با بهره گيري از نشانه - معناشناسي گفتماني به مرزهاي معنايي ميپردازد تا از اين رهگذر، با نگاهي تازه‌تر فرايند دگرگوني «مي» و ميگساري را در گذر تاريخ شعر فارسي نشان دهد. دليل در نظر گرفتن چنين پيوستاري از بررسي واژه ها تا كاوش گفتماني در بررسي «مي» آن است كه اينگونه مفاهيم بنيادين صرفاً واژه هايي نيستند كه براي نامگذاري و ارجاع صرف بكار روند؛ بلكه در سير تطوّر خود به كليتي پيچيده و مدلولهايي شناور تبديل شده اند و به مثابه كليدواژه يا نامي فشرده، پيوند عميقي با تجربۀ زيسته شاعر و بستر فرهنگي و اجتماعي زمانۀ او دارند و بر پيوستاري از مرزهاي معنايي از دلالت ارجاعي تا دلالت تعاملي و در نهايت ذوب شدگي در تطوّر هستند.