پديد آورندگان :
جليلي ، نسرين دانشگاه علوم‌پزشكي اصفهان - مركز تحقيقات اختلالات اسكلتي و عضلاني , پورصفا ، علي دانشگاه علوم‌پزشكي اصفهان - مركز تحقيقات اختلالات اسكلتي و عضلاني , خزاعلي ، خديجه دانشگاه علوم‌پزشكي اصفهان - مركز تحقيقات اختلالات اسكلتي و عضلاني , رستمي ، حميدرضا دانشگاه علوم‌پزشكي اصفهان - دانشكده علوم توانبخشي - گروه كاردرماني , جمشيدبان ، احسان دانشگاه علوم‌پزشكي اصفهان - مركز تحقيقات اختلالات اسكلتي و عضلاني , محمدي ، زهرا دانشگاه علوم‌پزشكي اصفهان - مركز تحقيقات اختلالات اسكلتي و عضلاني , كمالي ، فاطمه دانشگاه علوم‌پزشكي اصفهان - مركز تحقيقات اختلالات اسكلتي و عضلاني , بحراني ، نسرين دانشگاه علوم‌پزشكي اصفهان - مركز تحقيقات اختلالات اسكلتي و عضلاني
چكيده فارسي :
اهداف: بر اساس طبقه‌بندي بين‌المللي عملكرد، ناتواني و سلامت، مشاركت عاملي مهم در سلامت افراد است و موجب رشد مهارت‌ها و حس شايستگي و اعتمادبه‌نفس در آن‌ها مي‌شود. افراد مبتلا به »مولتيپل اسكلروزيس « مشكلاتي در حوزه‌هاي مختلف مشاركت دارند. عوامل محيطي نقشي مهم در ايجاد اين محدوديت‌ها و مشكلات دارند و ممكن است محدوديت‌هايي جدي در سطح مشاركت افراد مبتلا به اين بيماري ايجاد كنند. در برخي موارد، تأثير اين عوامل در محدود كردن مشاركت و فعاليت افراد مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس بيشتر از تأثير ضعف و نقايص سيستم‌ها و ارگان‌هاي بدني است كه به دنبال بيماري ايجاد شده است. موانع موجود در محيط فيزيكي به كاهش تحرك افراد داراي مولتيپل اسكلروزيس منجر مي‌شود كه خود پيامدهايي همچون تضعيف وضعيت عملكردي و سلامت جسمي ـ روحي، كاهش كيفيت زندگي و شادماني و نيز كاهش رضايت از زندگي دارد؛ ازاين‌رو و با توجه به شيوع بالاي مولتيپل اسكلروزيس در شهر اصفهان، هدف از مطالعه حاضر، شناسايي موانع محيطي اثرگذار بر مشاركت افراد مبتلا به اين بيماري در شهر اصفهان است. روش: بررسي جامعه مطالعه‌شده در اين مطالعه مقطعي، تمام بيماران مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس در بهمن سال ۱۳۹۶ در شهر اصفهان بودند كه ۹۶ بيمار مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس (۲۲.۹% مرد و ۷۷.۱% زن) از ميان مراجعه‌كنندگان به كلينيك مولتيپل اسكلروزيس بيمارستان كاشاني اصفهان به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند. پس از آگاه كردن شركت‌كنندگان از موضوع و هدف پژوهش، كسب رضايت‌نامه و همچنين اطمينان دادن به آن‌ها براي محرمانه ماندن اطلاعات نزد پژوهشگر، پرسش‌نامه اطلاعات دموگرافيك براي جمع‌آوري داده‌ها در اختيار آن‌ها قرار گرفت؛ سپس پرسش‌نامه معاينه مختصر وضعيت شناختي براي افراد تكميل شد و پس از آن، متخصص مغز و اعصاب نمرات مربوط به مقياس وضعيت ناتواني گسترده براي هر فرد را ثبت كرد. در مرحله بعد، پرسش‌نامه عوامل محيطي بيمارستان »كريگ « براي تكميل در اختيار شركت‌كنندگان قرار گرفت. در پايان، داده‌ها به وسيله نرم‌افزار SPSS نسخه ۱۶، تجزيه و تحليل و براي توصيف آن‌ها از شاخص‌هاي ميانگين و انحراف معيار استفاده شد. براي بررسي نرمال بودن توزيع داده‌ها از آزمون شاپيرو ـ ويلك و براي تحليل داده‌ها از آزمون آماري ضريب همبستگي پيرسون، آزمون آناليز واريانس و آزمون post hoc به روش LSD در سطح معناداري ۰۵/۰ استفاده شد. با توجه به اينكه آزمون آناليز واريانس به نابرابري واريانس‌ها حساس است، ابتدا آزمون لوين براي بررسي برابري واريانس‌ها اجرا شد. يافته‌ها: موانع فيزيكي و ساختاري بيشترين (۸/۶۲۱ ± ۱۲/۰۵) و حوزه كار و مدرسه كمترين (۴/۱۶۲ ± ۲/۲۴) سهم را در محدود كردن مشاركت بيماران مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس به خود اختصاص دادند؛ همچنين يافته‌ها بيانگر عدم ارتباط متغيرهاي دموگرافيك (مانند سن، جنس، وضعيت ناتواني و وضعيت شناختي) با ميزان مواجهه با موانع محيطي مشاركت بود P 0/05 نتيجه‌گيري: با توجه به يافته‌هاي اين مطالعه در بين موانع محيطي كه بالقوه ممكن است بر مشاركت افراد مبتلا به ام اس تأثير بگذارد، موانع فيزيكي و ساختاري قوي‌ترين فاكتوري است كه مشاركت آن‌ها در فعاليت‌هاي شخصي و اجتماعي را محدود مي‌كند. موانع فيزيكي و ساختاري در مطالعات مختلف مهم‌ترين عامل محيطي محدودكننده مشاركت در افراد داراي ناتواني به‌ويژه افراد داراي اختلالات نورولوژيك است؛ بنابراين حفظ مشاركت مطلوب اين افراد در اجتماع با اتخاذ تدابيري ويژه براي رفع موانع فيزيكي و ساختاري از اولويت بالايي برخوردار است.
