بررسي همبستگي برخي شاخص هاي تحمل به تنش، عملكرد و اجزاء آن در گياه جو تحت شرايط تنش خشكي انتهاي دوره

Correlation of some indices of stress tolerance, yield and its components in barley under drought stress conditions of end of period

از آنجايي كه ارتباط بين خاك و موقعيت آبي گياهان بر فرايندهاي رشد و نمو، تكثير و متابوليسم گياهان موثر است، به منظور بررسي عكس العمل لاين هاي اميد بخش جو به تنش خشكي، آزمايشي در سال 1388 در مزرعه تحقيقاتي، مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي ، واقع در شهر ورامين به صورت كرت خرد شده بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار اجرا گرديد. فاكتور هاي مورد مطالعه در اين تحقيق شامل سطوح آبياري در كرت هاي اصلي و لاين هاي اميد بخش جو در كرت هاي فرعي بوده است. فاكتور آبياري در 2 سطح و عبارت بودند از: a1= آبياري نرمال مزرعه تا انتهاي دوره رشد گياه به عنوان تيمار شاهد (بدون تنش)، a2= قطع آبياري مزرعه در مرحله 50 درصد گلدهي به عنوان شرايط تنش خفيف. فاكتور فرعي در اين آزمايش نيز شامل 19 لاين اميد بخش جو و رقم يوسف به عنوان شاهد بوده است. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه بين سطوح مختلف تنش آبي در تمامي صفات بجز قطر ساقه اختلاف معني دار وجود دارد. علاوه بر اين بين ارقام از نظر صفت شاخص برداشت محصول اخنتلاف آماري مشاهده نگرديد. نتايج همبستگي ساده بين صفات اندازه گيري شده و عملكرد در دو شرايط تنش و آبياري نرمال نشان داد كه تحت شرايط نرمال آبياري تاثير گذارترين صفت بر عملكرد دانه، وزن هزار دانه و تحت شرايط تنش خشكي، تعداد دانه در سنبله بوده است. بررسي همبستگي شاخص هاي تحمل به تنش و عملكرد دانه در دو شرايط نرمال و تنش انتهاي دوره نيز نشان داد كه بيشترين همبستگي رتبه اي مثبت بين شاخص هاي GMP و STI و همچنين بين دو شاخص TOL و SSI (1) و بيشترين همبستگي منفي بين شاخص هاي GMP و STI با SSI و همچنين شاخص هاي GMP و STI با TOL (0/22-) وجود دارد.