عنوان مقاله :
مطالعه لايسيمتري تاثيرمديريت سطح ايستابي بر جذب فسفات و شوري موجود در زهاب در اقليم گرم وخشك دزفول
عنوان به زبان ديگر :
Lysimetric study of the effect of water level management on phosphate uptake and salinity in drainage in warm and dry climate of Dezful
پديد آورندگان :
صديق، پريا دانشگاه آزاد اسلامي واحد دزفول - گروه مهندسي آب، دزفول، ايران , افروس، علي دانشگاه آزاد اسلامي واحد دزفول - گروه مهندسي آب، دزفول، ايران
كليدواژه :
آبياري زير زميني , گرم وخشك دزفول , لايسيمتر , فسفات
چكيده فارسي :
روشهاي مديريتي امروزه از كارآمدترين روشها براي افزايش كارايي و بهرهوري و ايجاد بازدة بيشتر در يك سيستم ميباشند. كنترل و مديريت بخشهاي مختلف يك سيستم بهمنظور هدايت آن به سمت ايجاد سيستم بهتر مهمترين وظيفهاي است كه دركنار طراحي بايد به آن پرداخته شود مديريت سيستمهاي آبياري و زهكشي بسيار مهم و بسيار تاثيرگذار بر روي قسمتهاي مختلف سيستم نظير آب، خاك و گياه بوده و در توليد محصول نقش موثري ايفا ميكند. در مناطق مرطوب ايجاد سطح ايستابي و حفظ آن درطول دوره ي رشد به منظور استفادة بهينه از آب آبياري و ايجاد رطوبت در منطقة ريشهها روشي متداول است. اما در مناطق گرم و خشك بالا آمدن نمكها به همراه آب در اثر جريان مويينه اي كه به دليل تبخير و تعرق زياد صورت ميگيرد، ميتواند عامل باز دارنده اي براي استفاده از اين روشها محسوب شود.در اين تحقيق بوسيله ي گلدان هاي آزمايشگاهي بزرگ امكان استفاده از روشهاي كنترل سطح ايستابي (زهكشي كنترلشده و آبياري زيرزميني) با اعمال مديريت آبشويي در اقليم گرم و خشك دزفول بررسي گرديد. به اين منظور سه تيمار با شرايط مختلف كنترل سطح ايستابي شامل زهكشي آزادو زهكشي كنترلشده و آبياري زيرزميني در سه تكرار در 9 عدد لايسيمتر (ارتفاع 75 و قطر 40سانتيمتر) در نظر گرفته شد. سطح ايستابي با EC آب برابر3.5در عمق 50سانتيمتري ازسطح خاك در دو تيمار زهكشي كنترلشده و آبياري زيرزميني ايجاد گرديد. گياه آزمايش شده گوجه فرنگي بود. آبشويي خاك زمانيكه ميزان تجمع نمك در منطقة ريشه به حد آستانة شوري مي رسيد در نظر گرفته شده بود. شوري زهاب در زهكشي آزاد بيشتر زهكشي كنترل شده بود از نظر دفع فسفات روش زهكشي آزاد با بالاتر بودن غلظت فسفات (4 Po) موجود در زهاب، تلفات بيشتري را نشان داد و كلا تنظيم سطح ايستابي تاثير مثبتي در جذب املاح داشت.با توجه به اينكه ميزان شوري در منطقة ريشه و در آبياري زيرزميني كمتر از dS/m 3 بود هيچگونه آبشويي صورت نگرفت. لذا نتايج فوق امكان كارايي اين سيستم را در مناطق گرم و خشك مشخص ميكند.