تحليل فرم-ريخت‌شناسانه هسته تاريخي شهر خرم‌آباد با بهره‌گيري از تكنيك‌هاي Agraph و Spacemate

رشد شتابان شهري سبب ايجاد ساختار شكلي ناهمگون در محله‌ها شده است. برقراري تعادل كالبدي-فضايي تأثير بسزايي در سيماي بصري شهر دارد و نيازمند درك كاملي از زمينه بافت و مداخله براساس آن است. محله درب باباطاهر واقع در هسته تاريخي‌خرم‌آباد، با وجود همجواري با جاذبه‌هاي ميراثي متعدد براي گردشگران، به دليل عدم توجه به ملاحظات فرم-ريخت‌شناسانه، با معضلات بافت تاريخي چون ريزدانگي، فشردگي، خوانايي‌كم و نفوذپذيري نامناسب روبه‌روست. مطالعات فرم-ريخت‌شناسانه كمك شاياني به برون‌رفت از اين معضلات مي‌كند و افق روشن‌تري از شهر را در اعتلاي طرح‌هاي شهري براي طراحان و برنامه‌ريزان شهري به تصوير مي‌كشد. اين پژوهش با هدف تحليلي همه‌جانبه از فرم-ريخت شهري، در پي دستيابي به مدلي مفهومي برگرفته از نظريات انديشمندان در حوزه «فرم شهري» و «ريخت‌شناسي شهري» است تا بر اساس آن به سنجش جامعي از وضعيت دست يابد. براي اين مدل تحليليِ فرم-ريخت‌شناسانه، دو بعد و هفت مؤلفه پيشنهاد شده و شاخص‌هاي ده‌گانه از تناظر مؤلفه‌ها بازشناسي شده است. روش تحقيق برحسب هدف كاربردي و از نوع آميخته (كمّي و كيفي) است. روش كيفي بر تكنيك تحليل محتوا و روش كمّي بر تكنيك‌هاي Agraph و Spacemate استوار است. پس از معرفي تكنيك‌هاي تحليلي و سنجش شاخص‌ها در محله درب باباطاهر، چهار منطقه مورفولوژيك بازشناسي شد و الزامات طراحانه همچون حفظ گونه‌هاي تاريخي، نوسازي ابنيه، رعايت ضوابط تراكمي، تعريض توأم با احترام به تاب بافت، بهسازي و تزريق كاربري عمومي و تسهيلات گردشگري و محلي به‌عنوان محرك توسعه به تفكيك هر زون ارائه گرديد.