بررسي تأثير روشنايي روز بر اتاق‌هاي اداري و ارتباط آن با عملكرد شناختي، هوشياري، آسايش بينايي و كيفيت خواب كاركنان

زمينه و هدف: روشنايي نامطلوب محيط كار مي‌تواند سبب بروز آثار ديداري و غير ديداري در افراد شود. مطالعه حاضر با هدف مقايسه كميت و كيفيت روشنايي تلفيقي و مصنوعي در ساعات مختلف روز و ارتباط آن با شاخص عملكرد ذهني، آسايش بينايي، هوشياري و كيفيت خواب كاركنان صورت گرفته است. روش كار: اين مطالعه در زمستان ۱۳۹۶ در ۶۵ اتاق و بر روي ۸۱ نفر از كاركنان پرديس آموزشي دانشگاه علوم‌پزشكي همدان كه به‌صورت تصادفي خوشه‌اي انتخاب شدند، صورت گرفت. اندازه‌گيري پارامترهاي روشنايي تلفيقي در سه نوبت ابتدا، مياني و پايان شيفت كاري و روشنايي مصنوعي در يك نوبت با استفاده از اسپكترومتر انجام شد. براي ارزيابي عملكرد شناختي از آزمون PVT (Pshycomotor Vigiliance Task) و براي آسايش بينايي، هوشياري و كيفيت خواب به‌ترتيب از پرسش‌نامه‌هاي Conlone، KSS (Karolinska Sleepiness Scale) و (Pittsburgh Sleep Quality Index PSQI) استفاده شد. يافته ها: ميانگين كميات روشنايي تلفيقي در اتاق‌هاي اداري در هر سه نوبت بيشتر از روشنايي مصنوعي بود (p 0/001) آسايش بينايي افراد نيز با دما هم‌بستگي داشت. همچنين كاركنان بهره‌مند از روشنايي طبيعي دچار ناراحتي بينايي كمتري بودند. كيفيت خواب افراد نيز با نوع روشنايي محيط كار ارتباط داشت (۰/۵= P، ۰/۴۴= Chi). هوشياري افراد در معرض دماي رنگ بالا يا روشنايي طبيعي در ساعات ۸ و ۱۱ بهتر بود. نتايج آزمون عملكرد شناختي نشان‌دهنده نبود تفاوت معني‌دار بين شرايط مختلف روشنايي است. نتيجه گيري: استفاده از روشنايي طبيعي يا افزايش دماي رنگ منابع مصنوعي مي‌تواند موجب افزايش هوشياري و آسايش بينايي كاركنان روز كار شود و تا حدودي كيفيت خواب آنان را بهبود دهد.