اثر آرايش كاشت بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه ي سه رقم ماش (Vigna radiata L.) در شرايط آب و هوايي شمال خوزستان

Effect of planting pattern on grain yield and yield components of three Mung bean (Vigna radiate L.) varieties in north Khouzestan conditions

تغييرات ساختاري پوشش گياهي مي تواند به عنوان راهكاري براي دستيابي به پتانسيل توليد مطلوب ارقام ماش به شمار آيد. از اين رو به منظور بررسي امكان حصول پتانسيل عملكرد مطلوب ارقام ماش، اين آزمايش در تابستان سال 1389 در منطقه ي ميان آب شهرستان شوشتر به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با چهار تكرار انجام شد. در اين آزمايش فاصله ي بين رديف ها (30، 45، 60 و 75 سانتي متر) به عنوان فاكتور اصلي و ارقام ماش (پرتو، گوهر و هندي) به عنوان فاكتور فرعي قرار داشتند. در اين پژوهش تراكم ثابت و 133 هزار بوته در هكتار در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه فاصله ي بين رديف بر عملكرد دانه و تعداد غلاف در بوته در سطح احتمال خطاي يك درصد معني دار گرديد و بيشترين عملكرد دانه و تعداد غلاف در بوته در فاصلهي بين رديف 45 سانتي متر به ترتيب با ميانگين 2932 كيلوگرم در هكتار و تعداد 35/66 به دست آمد. تفاوت رقم پرتو از لحاظ عملكرد دانه، تعداد دانه در غلاف و تعداد غلاف در بوته با ساير ارقام در سطح احتمال خطاي يك درصد معنيدار بود. برهم كنش فاصلهي بين رديف و رقم بر تعداد غلاف در بوته در سطح احتمال خطاي پنج درصد معني دار شد. همچنين بالاترين همبستگي مثبت و معني دار بين عملكرد دانه با تعداد غلاف در بوته به دست آمد. به طور كلي، فاصله ي بين رديف 45 سانتي متر مناسب ترين فاصله ي بين رديف و رقم پرتو مناسب ترين رقم در اين پژوهش ارزيابي شد.

It is desirable to examine the possible attainment potential varieties of vetch crop in the region of Myanab (Shoushtar) in (2010-2011) as split plots based on randomized complete block design with four replications. In this experiment, the rows distance were (30, 45, 60 and 75 cm) as main plots and three cultivars (Parto, Gohar and India) were as sub polts. In this study, the density fixed on 133 thousand plants/ ha. Results showed that the effect of row distance was significant on grain yield and number of pods per plant at 1% level. The highest grain yield and pod number per plant achieved in row distance of 45 cm were 2932 kg/ha and 66.35, respectively. The Parto cultivar displayed significant differences in terms of yield, seed number per pod and pod number per plant in comporision to the other cultivars at 1% level. Interactions between the number of rows and number of pods per plant was significant at 5% level. Also highly significant positive correlation between the highest yield was obtained with the number of pods per plant. Based on this research, the 45 cm row distance and Parto cultivar were the best among the treatments.