نقش‌آفريني دانشي ولاديمير پيتر كوپن

اقليم‌شناسي از كاربردي‌ترين گرايش‌هاي جغرافياي طبيعي1 به حساب مي‌آيد. الگوها و رويكردهايي كه در چند دهه گذشته وارد ميدان عمل اين نظام‌ دانشي شده، با ايجاد انقلاب علمي، تحولات چشمگيري در آن ايجاد كرده است. آثار اين تحولات در سال‌هاي اخير وارد ادبيات جغرافيايي ـ اقليم‌شناختي كشور ما نيز شده است، ولي با اين همه، جغرافياي طبيعي نوين و اقليم‌شناسي مدرن از جمله شاخه‌هاي علمي جوان در كشور به‌حساب مي‌آيند. هر ساله جوانان بسياري براي تحصيل آن‌ها راهي محيط‌هاي دانشگاهي مي‌شوند، ليكن متاسفانه اين نظام‌هاي علمي جديد از ادبيات معرفتي و شناختي چندان عميق و گسترده‌اي برخوردار نيستند. بسياري از دانشجويان رشته اقليم‌شناسي مشتاق آشنايي با پيشينه و نمونه‌هاي عملي كاربرد مفاهيم و داده‌هاي اقليمي در عرصه‌هاي مختلف علمي و فني هستند تا بيان‌هاي كلي از حالت شعار خارج و به حيطه عمل و كاربرد وارد شود. بنابراين ضروري است توان‌هاي كاركردي اين شاخه علمي جوان موردبررسي قرار گيرد و به دور از هرگونه شعارزدگي، نمونه‌هاي عملي كاربرد آن مطرح شود تا براي فعاليت‌هاي مشابه الگوسازي به عمل آيد. مقاله حاضر با درنظرگرفتن اين نياز مي‌كوشد با بررسي فعاليت‌هاي علمي ولاديمير پيتر كوپن، يكي از تاثيرگذارترين اقليم‌شناسان تاريخ به‌عنوان يك نمونه واقعي و بيان ماهيت ايجاد پل ارتباطي اقليم‌شناسي با ساير علوم توسط او، خلا موجود را تا حدودي رفع كند و بر گنجينه ادبيات اقليم ـ هواشناسي بيفزايد. گفتني است، كوپن در طي سال‌هاي طولاني عمر خويش فعاليت‌هاي دانشي متعددي داشته است كه در اين مقاله صرفا نقش‌آفريني وي در مبحث طبقه‌بندي اقليمي و همچنين تئوري جابه‌جايي قاره‌ها مورد بررسي قرار گرفته است.