بررسي اثر ارقام مختلف گندم نان بر نوسانات رشد جمعيت سوسك كشيش Rhyzopertha dominica (Col: Bostrychidae) در شرايط انبار

Effect of different wheat cultivars on population of Rhyzopertha dominica (Col: Bostrychidae

سوسك كشيش، Rhyzopertha dominica F .يكي از آفات انباري مهم در استان گلستان است. يكي از ايمن­ ترين روش­ هاي كاهش خسارت آفات انباري، استفاده از ارقام مقاوم است. در اين آزمايش مقاومت هشت رقم و لاين گندم: كوهدشت، زاگرس، مرواريد، دريا، پاستور، لاين 17، لاين A و19-80-N، بر تعداد حشرات زنده، مرده و نرخ رشد جمعيت سوسك كشيش مورد بررسي قرار گرفت. مقدار 100 گرم گندم در ظرف شيشه­ اي كوچك ريخته و تعداد 10عدد آفت رها­سازي و در شرايط انبار نگه­داري شد. نمونه ­برداري هر 10-7 روز يك­بار انجام شد. داده ­ها با نرم افزار SAS به صورت كرت خرد شده در زمان تجزيه گرديد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه تعداد حشره زنده و نرخ رشد آفات در ارقام مختلف گندم داراي اختلاف معني ­دار بود (0/01>P). اما در تعداد حشره مرده اختلاف معني­ دار مشاهده نشد. مقايسه ميانگين­ هاي صفات مورد بررسي در ارقام گندم نشان داد كه رقم زاگرس با دارا بودن بيشترين ميانگين (31/25 عدد) حشرات زنده، حشرات مرده (4/25 عدد) و نرخ رشد بالا (0/25) حساس­ترين رقم بود. رقم مرواريد با كمترين تعداد حشرات زنده ، مرده و همچنين رشد جمعيت بسيار كم (0/01) مقاوم­ترين رقم در بين ارقام بررسي شده بود.

Lesser grain borer, Rhyzopertha dominica F. is one the most important pests in Golestan province. One of the method to reduce the pest damage is using resistant cultivars. In this experiment the effect of eight cultivars and lines of wheat such as Kouhdasht, Zagros, Morvarid, Darya, Pastor, Line 17 and N-80-19, on number of live and dead adults and populatioin growth rate of lesser grain borer was studied. One hundred gram of wheat was placed in a crystal container and 10 adults were put on each container and kept under stored condition. Sampling was done every each 7 to 10 days intervals. Data were analyzied using SAS program in split-plot in time design. Analysis of variance showed that number of a live adults and population growth rate in wheat cultivars were significantly different (p <0.01). But no significant differece in number of dead adults. Was observed mean comparison of traits in wheat cultivars showed that Zagros variety had the highest mean of live insects (31.25), dead insects(4.25) and growth rate (00.25) was the most sensitive cultivar. Among the studied cultivars, Morvarid have the lowest mean of live insects and low population growth rate (0.01) Therefor it is the most resistant cultivar among the cultivars tested in this experiant.