ارزيابي كيفيت آب رودخانه كارون براي تامين آب مورد نياز كشاورزي با استفاده از مدل AHP

Evaluation of water quality of Karun River for agricultural water supply using AHP model

آبهاي سطحي يكي از منابع اصلي در تامين آب كشاورزي مي باشد. از اين رو شناخت و آگاهي از كيفيت آب رودخانه ها و پهنه بندي آنها بر اساس كميت عناصر مختلف ما را در اتخاذ تصميمات مديريتي و كاهش آلودگي آبها ياري خواهد كرد. هدف از اين تحقيق پهنه بندي كيفي رودخانه كارون در استان خوزستان در بازه مسجدسليمان تا اهواز با استفاده از منطق فازي و تحليل سلسله مراتبي (FAHP) مي باشد. به همين منظور از پارامترهاي كيفي شامل: كلرايد(CL)، نسبت جذب سديم (SAR)، هدايت الكتريكي(EC)، سديم(Na)، و كل جامدات حل شده (TDS) در تاريخ آبان ماه سال 1397 استفاده شد. ابتدا پارامترهاي كيفي با استفاده از روش درونيابيIDW پهنه بندي گرديدند. سپس هر يك از نقشه هاي بدست آمده با استفاده از تابع عضويت خطي افزايشي فازي گرديدند آنگاه با تهيه پرسشنامه، مقايسه زوجي بين پارامترها بر اساس نقش اين پارامترها در تعيين كيفيت آب جهت مصرف كشاورزي و بر اساس روش AHP ضرايب وزني هر يك از پارامترها بدست آمد. از ضرب ضرايب وزني در لايه هاي فازي و تلفيق آنها، نقشه پهنه بندي جهت مصرف كشاورزي بدست آمد. نتايج نشان مي‌دهد ايستگاه هاي گتوند، عرب اسد، چشمه سد شهيد عباسپور و گرگر شوشتر براي مصرف كشاورزي بسيار مناسب مي باشند. ايستگاههاي اهواز و ملاثاني براي مصرف كشاورزي در منطقه مناسب قرار گرفتند و ايستگاه هاي ولي آباد و تنگ دولاب جهت مصرف كشاورزي در مكان بسيار نامناسب قرار گرفتند.

Surface water is one of the main sources of agricultural water supply. Therefore, understanding and understanding of the water quality of rivers and their zoning based on the quantity of different elements will help us to make management decisions and reduce water pollution. The purpose of this research is qualitative zoning of Karun River in Khuzestan province in Masjed Soleiman to Ahvaz using fuzzy logic and hierarchical analysis (FAHP). For this purpose, qualitative parameters including: chloride (CL), sodium sorption ratio (SAR), electrical conductivity (EC), sodium (Na), and total dissolved solids (TDS) were used in November 1977. Qualitative parameters were first zoned using IDW interpolation method. Then, each of the obtained maps were fuzzy incremental linear membership function. Then, by preparing a questionnaire, paired comparisons between parameters based on the role of these parameters in determining water quality for agricultural consumption and based on AHP method, weight coefficients of each parameter were obtained. Came. Multiplying the weighting coefficients in the fuzzy layers and combining them, obtained a zoning map for agricultural use. The results show that the Gotvand, Arab Asad, Shahid Abbaspour and Gargar Shushtar stations are very suitable for agricultural use. Ahwaz and Malasani stations were located in a suitable area for agricultural use and Valiabad and Tang Dolab stations were located in a very unsuitable location for agricultural use.