نقش گيلان در مناسبات فرهنگي ايران و روسيه

Guilan role in Iran and Russia cultural relations

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه در عرصه‌ي بين الملل مبناي ارتباط كشورها بر محور قدرتمند فرهنگ و اشتراكات فرهنگي ـ اجتماعي استوار است. بطوريكه تعمق بخشي به اين مقوله‌ي مهم ارتباطي، مي‌تواند ضامن تثبيت منافع در روند مناسبات همه جانبه‌ي كشورها تلقي شود. پيشينه‌ي تاريخي مناسبات مردم گيلان با روسيه علاوه بر اينكه بر اشتراكات زباني دو ملت تاثير گذاشته، زمينه‌هاي مناسبي هم براي ارتقاء مناسبات فرهنگي ايران و روسيه فراهم ساخته است. مناسباتي كه بدلايل مختلف، امروز در شرايط ضعيفي قرار دارد. هدف از اين پژوهش تبيين جايگاه گيلان در روابط فرهنگي ايران و روسيه است. جايگاهي كه حداقل ريشه در تاريخ 500 ساله دو كشور داشته و مي‌تواند منشا تحولات موثري در ارتقاء مناسبات همه جانبه‌ي ايران و روسيه در طليعه‌ي هزاره‌ي سوم به حساب آيد. روش پژوهش: داده‌هاي اين مقاله به شيوه‌ي كتابخانه ايي، توصيفي و ميداني جمع آوري شده بطوريكه بهره گيري از اسناد و منابع تاريخي، شواهد عيني و مستندات آماري از وجوه بارز اين شيوه است. يافته‌ها: در اين مقاله پس از بررسي عمده ترين ظرفيت‌هاي علمي و فرهنگي گيلان دريافتيم كه پيشينه‌ي مناسبات همه جانبه‌ي گيلان با روسها عاملي در جهت پايداري مناسبات فرهنگي ايران و روسيه است و مي‌تواند روند تعميق روابط دو كشور را در ابعاد گسترده تري تسريع نمايد. نتيجه گيري: ظرفيت‌هاي فرهنگي گيلان براي توسعه‌ي مناسبات همه جانبه با روسها متنوع ارزيابي مي‌شود اما از اين ظرفيت‌ها تاكنون آنگونه كه بايد و شايد براي تقويت مناسبات دو كشور بهره گيري نشده است. پيشينه‌ي مراودات اقتصادي و بازرگاني گيلانيان با روسها در 500 سال گذشته شرايطي فراهم ساخته تا بتوان گام‌هاي موثري در جهت آشنايي اقوام با يكديگر در بستر فرهنگ و مراودات اجتماعي برداشت. خط احداث كريدور شمال​ ـ ​جنوب موسوم به نوستراك نيز بر اين اهميت افزوده است. همچنين ورود واژگان فارسي و روسي در زبان‌هاي يكديگر گواهي بر نقش تبادلات فرهنگي مردم گيلان و روس در ازمنه‌ي تاريخ است. پس مي‌توان ادعا نمود كه تقويت مناسبات فرهنگي گيلان با روس ها خود زمينه‌ايي ست تا روابط دو كشور وارد مرحله‌ي نويني شود و نقصان‌هاي موجود در مناسبات فعلي ايران و روسيه را با تقويت پايه‌هاي فرهنگي جبران نمايد.

Introduction and objectives: Culture or the cultural affinities, are nowadays rather an important way to shape the international relationships between countries. Investigation on such an issue would be helpful in order to establish good relation with other societies. Iran and Russia face each other on the Caspian Sea. Gilan as the border region of Iran shares various cultural legacies with Russia. These legacies that have been created during last five centuries can create a lot of opportunities in order to take initiatives in their future affairs. This paper aims to exploit the role of Gilan in the future of Iran-Russia relationship. Method: the author makes use of a series of bibliographical, descriptive and analytical data. Therefore, the use of historical documentation, the current events as well as the statistical data become essential for the development of this paper. Finding: the study of cultural and economic capabilities of the region, points out how the historic background of Gilan province with Russia can give rise to new perspectives on Iran-Russia relationship. Results: the cultural and economic capabilities of Gilan Province have never been taken into account seriously because of special circumstances occurring in related area. In more than five centuries of political and economic enterprises between Gilan province and its overseas Russian counterparts let them to claim that they have enough cultural notions to share with. Above the ethnic similarity there are for example, several common words and expressions that both languages share from each other as well as the North South Transport Corridor (NOSTRAC) that runs from Russia to India through Caspian cost to increases the trade connectivity. Thus we can assert that the Gilan province can have a pivotal role to play through the cultural relations with Russia and help to prepare the ground for strengthening the Iran-Russia relationship.