اثر عصاره ي اتيل استاتي يونجه بر پوكي استخوان در موش هاي تخمدان برداري شده

The effect of alfalfa ethyl acetate extract on osteoporosis in ovariectomized rats

زمينه و هدف: با توجه به غني‌­بودن يونجه از فيتواستروژن­ها، و تاثير مثبت فيتواستروژن بر استخوان، هدف از مطالعه حاضر بررسي اثر عصاره اتيل استاتي يونجه بر پوكي استخوان ناشي از برداشت تخمدان بود. روش‌­ها: سي سر موش صحرايي ماده نژاد ويستار 3 ماهه، دو هفته پس از تخمدان­‌برداري، به طور تصافي به گروه­هاي شم (جراحي بدون تخمدان­‌برداري)، تخمدان­‌برداري، بدون تخمدان­‌برداري + 4 گرم بر كيلوگرم عصاره در جيره، تخمدان­‌برداري + 2 گرم بر كيلوگرم عصاره در جيره، وتخمدان‌برداري + 4 گرم بر كيلوگرم عصاره در جيره، تقسيم شدند. پس از 75 روز تيمار، مقادير آلكالين فسفاتاز، كلسيم و فسفر در سرم و استخوان ران، و منيزيم و استروژن در سرم اندازه‌­گيري شدند. همچنين تراكم مواد معدني استخوان ران و تغييرات بافتي آن در گروه­‌هاي مورد مطالعه مقايسه شد. يافته­‌ها: مقادير كلسيم، فسفر، منيزيم و تراكم مواد معدني در گروه­‌هاي مورد مطالعه تفاوت معني­‌داري نداشت. غلظت استروژن در گروه‌هاي تخمدان­‌برداري­‌شده كمتر از گروه كنترل و گروه كنترل دريافت­‌كننده عصاره بود. فعاليت آنزيم آلكالين فسفاتاز در سرم گروه تخمدان‌­برداري­‌شده حداكثر و در استخوان ران اين گروه حداقل بود (0/05 ˂ p). كاهش ضخامت استخوان متراكم، ضخامت تيغه استخوان اسفنجي و كاهش قطر و تعداد سيستم هاورس در گروه تخمدان‌­برداري‌­شده كم شده بود كه به دنبال مصرف عصاره به صورت وابسته به دوز بهبود يافت. در گروه بدون تخمدان­‌برداري + 4 گرم بر كيلوگرم عصاره در جيره، نيز اين پارامترها افزايش نشان داد. نتيجه­‌گيري: عصاره اتيل استاتي يونجه با عوارض استخواني ناشي از كمبود استروژن در موش­هاي تخمدان­‌برداري‌­شده مقابله مي­‌كند. به نظر مي­‌رسد اين اثر از طريق تعديل افزايش فعاليت آنزيم آلكالين فسفاتاز سرم و كاهش سطح سرمي استروژن ناشي از تخمدان­‌برداري­ باشد

Background and aims: Considering alfalfa as a source of phytoestrogens, and the positive effect of phytoestrogens on bone, the aim of this study was to evaluate effect of the ethyl acetate extract of alfalfa on the osteoporosis induced by ovariectomy. Methods: Thirty 3-Month-Old female Wistar rats were accidentally divided to 5 groups, including sham, ovariectomy (ovx), sham+4 (4g/kg extract in diet), ovx+2 (2g/kg extract in diet) and ovx+4 (4g/kg extract in diet). Two weeks after ovariectomy or sham operation rat received ethyl acetate extract of alfalfa for 75 days. Then, the levels of alkaline phosphatase, calcium and phosphorus in serum and femur, and magnesium and estrogen in serum were measured. Thigh bone mineral density and tissue changes were also compared in the study groups. Results: The amounts of calcium, phosphorus, magnesium and mineral density were not significantly different in the study groups. Estrogen concentration in ovx group was lower than the sham and the sham+4 groups. Among the experimental groups, rats in ovx group showed maximal activity of alkaline phosphatase in serum and the minimal activity in femur (p˂0.05). The bone density, thickness of spongy bone blade and diameter/ number of hoarse system decreased in ovx group. However, they were increased in ovx+2, ovx+4, and sham+4 groups. Conclusion: It seems that the ethyl acetate extract of alfalfa decreases osteoporosis by modification of increase in the activity of serum alkaline phosphatase, and estrogen deficiency in ovariectomized rats.