ماهيت فضاى معمارى: ريشه ها و رويكردها

همراه با تحولات فكري، مفاهيم معماري چون فضا و مكان، مدام در حال دگرگوني‌اند. فضا از واژه‌هايي است كه كاربرد آن در مباحث معماري و شهري روز بروز افزايش ‌يافته است. نقش و اهميت مفاهيم بنيادي در بررسي تحولات معماري و شهري و به‌خصوص در مباحث مباني نظري معماري لزوم و اهميت جستار معاني و مفاهيم فضا را مي‌رساند. وجود روابط بينا‌متني و گسترش وسيع رسانه، سبب انتقال مفاهيم از حوزه‌هاي مختلف و در جوامع مختلف شده است. در اين مقاله سعي شده است با بررسي مفاهيم مطرح‌شده درباره فضا در حوزه‌هاي مختلف، ابعاد و جنبه‌هاي فضا را بهتر درك شود. در اين بررسي براي شروع اين جستجو از معني لغوي فضا شروع كرده سپس به معناي آن در حوزه‌هاي مختلف علوم پرداخته‌شده است. بر اين اساس معناي فضا در رويكرد‌‌هاي انتزاعي-كالبدي، تجربي، تعاملات انساني، فلسفي و معنوي موردبررسي قرار گرفت. در نهايت بر معناي آن در معماري متمركزشده و به تحليل آن در يك شبكه معنايي مي‌پردازد. مقاله بر مبناي مراتب وجودي رويكردهاي به فضا را ساحت‌هاي گوناگون فضايي مي‌داند. فضاي معماري نيز به‌عنوان بخشي از اين فضا داراي اين ويژگي است.