مؤلفه‌هاي معنايي واژه «انفاق» در گفتمان قرآن كريم با تأكيد بر روابط همنشيني

«انفاق» از برجسته ترين اصول هدايتي فردي ـ اجتماعي قرآن بوده كه از آن به عنوان تقواي مالي در برابر تقواي اعتقادي و عبادي ياد شده است. بسامد بالاي آيات انفاق در گفتمان الهي بيانگر اهميت ويژه آن نزد خداوند مي باشد تا جايي كه به عنوان راهي براي نجات از بيماري هاي درونيِ نفس مانند بخل و شُحّ و... بيان شده است و زمينه ساز طهارتِ روح خواهد بود. بر پايي روابط همنشيني، اين واژه داراي واژگان باهم آيند بسياري در آيات الهي مي باشد. نوشتار حاضر با تكيه بر روش توصيفي‌ ـ تحليلي، ضمن استخراج برخي از واژگان همنشين با واژه انفاق، به مؤلفه هاي معنايي آن بر پايه عناصر مميزه ايجابي و سلبي اشاره دارد؛ رهيافتهاي حاصل آنكه، واژه انفاق با پاره اي از مفاهيم اعتقادي و اخلاقي با بار عاطفي مثبت مانند ايمان، تقوا، احسان، خير، امانتداري، تجارت پرسود و... همنشين شده و با ايجاد روابط معنايي در سطح جمله، مؤلفه هاي معنايي همچون ايمان عملي، زايش امنيت و سلامت فردي و اجتماعي، خداباوري، تقويت ارزشهاي اخلاقي و اعتدال گرايي و... را شكل مي دهد. هر يك از اين روابط واژگاني به ظرافت هاي معنايي و تصويرپردازي هاي ادبي ويژه اي از واژه فوق اشاره دارد و به نوبه خود بيانگر انسجام و پيوستگي لفظ و معنا در گفتمان الهي مي باشد؛ به طوري كه عدم توجه به برجسته سازي ها در روابط همنشيني از فهم دقيق و عميق واژگان خواهد كاست.