كليدواژه :
اسيد هيوميك , تنش كم‌آبي , عناصر ريشه , متانول , مورفولوژي ريشه
چكيده فارسي :
با هدف بررسي سطوح آبياري، متانول و اسيد هيوميك بر صفات مورفولوژيكي، بعضي مواد محلول و عناصر ريشه كاسني، آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد بيرجند به صورت اسپليت پلات فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال 1395 اجرا شد. رژيم آبياري در سه سطح (آبياري پس از 70، 140 و 210 ميلي‌متر تبخير تجمعي از تشتك تبخير) به عنوان كرت اصلي، محلول‌پاشي با متانول در دو سطح (صفر و 21 درصد حجمي) و اسيد هيوميك با دو سطح (صفر و 10 ليتر در هكتار) به صورت فاكتوريل به عنوان كرت فرعي مورد مطالعه قرار گرفت. نتايج نشان داد كه تاخير در آبياري از 70 به 210 ميلي‌متر تبخير تجمعي از تشتك تبخير، طول، تعداد انشعابات ريشه، درصد قند ملاس، نيتروژن و فسفر و عملكرد خشك ريشه را به ترتيب 37، 46، 23، 39، 55 و 44 درصد كاهش داد. كاربرد 10 ليتر در هكتار اسيد هيوميك باعث افزايش معني‌دار صفات طول و تعداد انشعابات ريشه، درصد نيتروژن، فسفر و پتاسيم ريشه، عملكرد خشك ريشه و كارايي مصرف آب ريشه به ترتيب به ميزان 12، 19، 15، 5/18، 35، 9 و 7 درصد و كاهش درصد قند ريشه كاسني به ميزان 25 درصد نسبت به تيمار عدم كاربرد اسيد هيوميك گرديد. همچنين اگرچه كاربرد متانول باعث تاثير معني‌داري بر صفات ريشه گرديد ولي با آبياري برهمكنش معني‌داري نداشت. به طور كلي نتايج تحقيق نشان داد كه كاربرد اسيد هيوميك توانست باعث كاهش اثرات منفي تنش كم‌آبي بر كاسني گردد.
چكيده لاتين :
In order to study the effects of irrigation, methanol and humic acid foliar application on the traits, some of the soluble content and chicory root elements, the present research was carrid out in Birjand Azad University research farm using split plots-factorial based on randomized complete blocks design with three replications in 2016. In the present research a three level irrigation was used as the main plot (irrigation after 70T 140 and 210 mm of accumulative evaporation from pan) and methanol foliar in two levels (zero and 21 % of the volume) well as humic acid with two levels (zero and 10 li per hectar) in the form of factorial as the sub plot. The results showed that irrigation delay from 70 to 210 mm of accumulative evaporation from pan, the root length, number of root branch, percent of molasses sugar, N and P and dry root yield decreased b by 46, 37, 23, 39, 56 and 44% respectively. Also applying of 10 L.ha-1 of humic acid resulted in significant increase in the root length, number of root branch, N, P and K, dry root yield and water use efficiency of root by 12, 19, 15, 18.5, 35, 9 and 7% respectively compared to the control treatment. Also, although methanol application had a significant effect on root traits, it did not have significant interaction with irrigation. In general, the results of the study showed that the use of humic acid could reduce the negative effects of deficit water stress on Chicory.
