اندازه گيري ميزان فلزات سنگين سرب،كادميوم و ارسنيك دربرنج هاي وارداتي پر مصرف درشهرستان دزفول

Measurement of Heavy Metals, Lead, Cadmium and Arsenic in the Imported Rice Consumed in Dezful

آلودگي به فلزات سنگين يكي از مشكلات مهم زيست محيطي و يكي از نگراني هاي بهداشت مواد غذايي در دنيا مي باشد، به ويژه نگراني درخصوص آلودگي برنج كه يكي از اساسي ترين مواد غذايي در رژيم غذايي مردم دنيا و از جمله كشورهاي آسيايي بوده و دومين غذاي پر مصرف در بين مردم ايران است، حايز اهميت مي باشد. اين پژوهش در سال 1395 با هدف بررسي غلظت فلزات سنگين كادميوم ،سرب و ارسنيك در ده برنج وارداتي پر مصرف در شهرستان دزفول انجام شد. بعد از تهيه و آماده سازي سه نمونه از هريك از برنجها، از بازار شهردزفول، نسبت به هضم اسيدي نمونه ها و قرائت غلظت تجمع يافته (سرب ،كادميوم ) و ارسنيك درآنها به ترتيب توسط دستگاه جذب اتمي و دستگاه آرسنومتر اقدام شد. داده هاي بدست آمده توسط نرم افزار آماري MSTATA-Cو با استفاده از طرح آزمايشي كاملا تصادفي در سه تكرار تجزيه و تحليل شدند و مقايسه ميانگين ها با آزمون چند دامنه اي دانكن در سطح احتمال 5 درصد انجام شد.در اين مطالعه ميانگين غلظت كادميوم، سرب و آرسنيك در كل نمونه هاي برنج به ترتيب 0/012 ± 1/063 ، 1/04 ± 31/1 ، 3/43 ± 124/5ميكروگرم بر كيلوگرم بود. نتايج تجزيه واريانس نشان داد در بين برنج‌هاي موردمطالعه در ارتباط با ميزان كادميوم ،سرب و آرسنيك در سطح احتمال يك درصد اختلاف معني‌داري وجود داشت. نتايج مقايسه ميانگين نشان داد كه بيشترين مقادير كادميوم ،سرب و آرسنيك به ترتيب با 1/36 ،58/5 و 146 ميكروگرم بر كيلوگرم مربوط به برنج هاي شماره 5، 2 و 2 وكمترين مقادير به ترتيب با 0/93 ،15/8 و 95 ميكروگرم بر كيلوگرم مربوط به برنج هاي شماره (9 ، 10)، 8 و 10 بود به طوريكه ميزان كادميوم وسرب در كليه برنج هاي مورد مطالعه كمتر از حد مجاز استاندارد وميزان آرسنيك دربرنج هاي شماره 1، 2، 3، 4، 5 و 6 بيشتر ازحد مجاز استاندارد ارايه شده توسط سازمان غذا و دارو بود.

This research was conducted in 2016 with the aim of investigating the concentration of heavy metals of cadmium, lead and arsenic in ten rice imported in Dezful. This experiment was carried out 3 replications and in the form of the completely randomized design(CRD). Statistical analyses were performed using the MSTST-C statistical package and means were compared with Duncan test at 5 percent level. In this study, the means of concentrations of Cadmium, Lead and Arsenic in the all rice samples were 1.063±0.012, 31.1± 1.04 and 124.5± 3.43 µg. Kg-1, respectively. The results of the analysis of variance showed that there was a significant difference in among the studied rices relate to the amount of cadmium, Lead and Arsenic at the level of one percent. The results showed that the maximum concentrations of cadmium, Lead and Arsenic were in 5, 2 and 2 rices (1.36, 58.5 and 146 µg. Kg-1, respectively) and also minimum concentrations of cadmium, Lead and Arsenic were in (9, 10), 8 and 10 (0.93, 15.8 and 0.95 µg. Kg-1, respectively). amount of cadmium and Lead in the all rice samples were lower than the limit standard of that were provided by the food and drug Administration and the amount of Arsenic in 1, 2, 3, 4, 5 and 6 were more than the limit standard that was provided by the food and drug Administration.