تأثير پماد ريشه ابوخلسا (Arnebia euchroma) بر ترميم زخم جراحي در رت نژاد ويستار

Effect of Arnebia Euchroma Root Ointment on Surgical Wound Healing in Wistar Rats

سابقه و هدف: عنايت بـه اهميـت تـرميم زخـم در جراحـي، لــزوم يــافتن جايگزين‌هاي مـؤثر در فرآيند تـرميم زخـم در فراورده‌هاي گيـاهي بر مبناي مستندات طب سنتي ايراني مورد توجه مي باشد. هدف از اين مطالعه تعيين اثر پماد ابوخلسا بر روند بهبود زخم‌هاي جراحي مي‌باشد. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش مداخله‌اي - تجربي، تعداد 24 سر رت نژاد ويستار، به‌طور تصادفي در 4 گروه مساوي شاهد (بدون مداخله)، كنترل مثبت (تيمار با كرم سيلورسولفاديازين 1درصد)، مداخله1 (تيمار با پماد ابوخلسا) و مداخله2 (تيمار با مخلوط پماد ابوخلسا (هواچوبه) و كرم سيلورسولفاديازين 1درصد) قرار گرفتند. در نمونه‌هاي همه گروه‌ها، در ناحيه پشت گردن، يك زخم ايجاد شد؛ سپس گروه‌ها به مدت 21 روز تحت تيمار موضعي قرار گرفتند. در روزهاي 4، 7، 14 و 21 زخم‌هاي در حال ترميم، مورد ارزيابي قرار گرفتند. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS22 و به‌وسيله آزمون one-way ANOVA و آزمون تعقيبي گيمز_هاول براي داده‌هاي توزيع نرمال و آزمون كروسكال واليس براي داده‌هاي با توزيع غيرنرمال تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: درصد بهبـود زخـم در روز چهارم (0/00= P) و هفتم (0/02= P) در گروه مداخله 1 نسبت به گروه شاهد تفاوت معني‌داري داشت و در چهاردهمين روز در گروه‌هاي شاهد، كنترل مثبت، مداخله 1 و مداخله2 به ترتيب 4/4±81/16، 19/27±84، 4±94/28 و 19±82/20 درصد بود. كه در گروه مداخله1 به‌طور چشمگيري بالاتر از ساير گروه‌ها بود اما از نظر آماري معني‌دار نبود (0/07= P). استنتاج: استفاده موضعي از پماد ريشه ابوخلسا مي‌تواند التيام زخم جراحي را تسهيل كند.

Background and purpose: post-operative surgical wound healing is highly important, so, it could be of great benefit to find suitable alternatives for chemical drugs through herbal remedies in Persian Medicine. The purpose of this study was to determine the effect of Arnebia euchroma ointment on surgical wound healing process. Materials and methods: In this experimental study, 24 Wistar rats were randomly divided into four groups (n=6 per group); controls (no intervention), positive controls (silver sulfadiazine cream 1%), intervention group I (Arnebia euchroma ointment), and intervention group II (mixed Arnebia euchroma and silver sulfadiazin cream1%). In all groups, an ulcer was developed in the back of the neck, then the groups were treated for 21 days. Wound healing was evaluated at days 4, 7, 14, and 21. Data were analyzed in SPSS V22 applying one-way ANOVA and Games- Howell post hoc test for normal distribution and Kruskal-Wallis test for non-normal distribution. Results: Surgical wound healing was found be significantly different between intervention group I and control group at days 4 (P= 0.00) and 7 (P= 0.02). Percentage of wound healing at day 14, in control group, the positive controls, and intervention groups I and II were 81.16±4.4, 84±19.27, 94.28±4 and 82.20±19, respectively. The rate was considerably higher in intervention group I (P= 0.07). Conclusion: Topical use of Arnebia euchroma root ointment can facilitate surgical wound healing.