سنجش غلظت جيوه در ماهي كپور معمولي و كاراس ساكن در تالاب انزلي و ارزيابي خطر سلامت انسان

Measurement of Mercury Concentration in Common Carp and Goldfish Living in Anzali Wetland, Iran, and Human Health Risk Assessment

مقدمه: ارزيابي مخاطره سلامتي در انسان به واسطه مصرف ماهي‌ها به دليل افزايش غلظت آلاينده‌ها ضروري است. هدف از تحقيق حاضر تعيين غلظت جيوه در بافت خوراكي ماهيان كپور معمولي و كاراس ساكن در تالاب انزلي و ارزيابي خطر سلامتي بود. روش‌ها: اين تحقيق مقطعي در سال 1397 انجام شد. 10 نمونه از هر گونه از صيادان محلي خريداري شد. بافت عضله جدا و پس از هضم اسيدي، غلظت جيوه با استفاده از دستگاه كوره گرافيتي اندازه‌گيري شد. تعيين اختلاف غلظت جيوه بين گونه‌ها، مقايسه مقادير جيوه با استانداردهاي ملي و بين‌المللي و همبستگي بين غلظت جيوه با خصوصيات ريخت‌شناسي به ترتيب با استفاده از آزمون‌هاي t مستقل، t تك نمونه و همبستگي پيرسون با نرم‌افزار SPSS نسخه 21 انجام شد. نتا‌يج: ميانگين و انحراف‌معيار غلظت‌هاي جيوه در عضله ماهي كپور معمولي و كاراس به ترتيب 16± 26 و 18± 32 ميكروگرم بر كيلوگرم وزن خشك به دست آمد. غلظت جيوه دو گونه اختلاف معني‌داري نداشت. همبستگي معني‌داري بين غلظت جيوه با وزن و طول بدن ماهي مشاهده نشد. مقادير جيوه كمتر از حدود مجاز ارائه شده توسط سازمان‌هاي ملي و بين‌المللي بودند. مقادير شاخص خطر (HQ) براي كودكان و بزرگسالان در محدوده امن (1>HQ) بودند. بحث و نتيجه‌گيري: خطري بالقوه براي سلامتي كودكان و بزرگسالان به واسطه مصرف اين گونه‌ها وجود ندارد. به دليل حضور انواع مختلف آلاينده‌ها در تالاب انزلي، پايش غلظت آن‌ها در انواع مختلف گونه‌هاي آبزي توصيه مي‌شود.

Background: It is essential to assess human health risk through fish consumption due to increased concentrations of pollutants. The aim of the present study was to determine the mercury concentration in the edible tissue of common carp and goldfish living in Anzali wetland, Iran, and to assess human health risk. Methods: This cross-sectional study was conducted in 2018. 10 samples of each species were purchased from local fishermen. Muscle tissue was isolated and after acid digestion, the mercury concentration was measured using a graphite furnace. Comparison of mercury concentration between species, and with national and international standards, and the correlation between mercury concentration and morphological characteristics were respectively performed using independent t-test, one-sample t-test and Pearson test by SPSS software version 21. Results: The mean and standard deviation of mercury concentration in the muscles of common carp and goldfish were 26±16 and 32±18 μg/kg dry weight, respectively. The results showed no significant differences in the mercury concentration in two species. Also, no significant correlation was observed between mercury concentration with fish body weight and length. Mercury levels were below the permissible limits provided by national and international organizations. Hazard Quotient (HQ) values as a risk index were also within the safe limits (HQ<1) for both children and adults. Conclusion: In general, there is no potential health risk to children and adults through consumption of these species. However, due to the presence of different types of pollutants in the anzali wetland, monitoring their concentrations is recommended in different aquatic species.