كليدواژه :
حقوق پزشكي , اخلاق زيستي , حقوق بشر بين‌المللي , حقوق بشر
چكيده فارسي :
چكيده
زمينه و هدف: : امروزه اخلاق زيستي و حقوق بشر دو مجموعه از هنجارها، رويه‌ها و نهادهايي هستند كه وظيفه اصلي آن‌ها تنظيم روابط حوزه زيست‌شناسي و پزشكي در پرتو حقوق عمومي مي‌باشد. در سال‌هاي اخير در برخي از پژوهش‌هاي انجام شده و نيز رويه برخي دولت‌ها، اين فرضيه مطرح شده است كه حوزه اخلاق زيستي در نظام حقوق بشر هضم و جذب شده است. در مطالعه حاضر به بررسي اين فرضيه كه در حال حاضر حقوق بشر بين‌المللي در قامت جايگزين اخلاق زيستي ظهور كرده است، خواهيم پرداخت.
مواد و روش‌ها: در اين مطالعه با روش تحليلي ـ توصيفي، ابتدا ماهيت اخلاق زيستي و مباني مشترك آن با حقوق بشر مورد بحث و بررسي قرار خواهد گرفت. پس از مشخص‌شدن وضعيت متغير مزبور، نقش حقوق بشر در اخلاق زيستي با توجه به اشتراك مباني آن‌ها مد نظر قرار خواهد گرفت. در گام سوم، فرضيه «حقوق بشر به عنوان جايگزين اخلاق زيستي» در بوته آزمايش قرار خواهد گرفت و در نهايت كاركردهاي حقوق بشر بين‌المللي در اخلاق زيستي مورد بحث و بررسي قرار خواهد گرفت.
يافته‌ها: طرفداران فرضيه هضم‌شدن اخلاق زيستي در نظام حقوق بشر معتقدند كه با توجه به ضعف‌هاي هنجاري و نهادي اخلاق زيستي در فضاي حقوقي ـ سياسي ـ فرهنگي بين‌المللي، ابزارها و نهادهاي حقوق بشر بين‌المللي مي‌تواند بخش هنجاري و نهادي اخلاق زيستي را در خود هضم كند. يافته‌هاي اين مطالعه نشان داد كه حقوق بشر بين‌المللي نمي‌تواند تمام خلأها و فاصله‌هاي فضاي علوم سياسي را پوشش دهد. در اينجاست كه نياز به فضاي اخلاق زيستي كه فاقد ويژگي‌هاي ذاتي عالم حقوق و به ويژه حقوق بشر بين‌المللي مي‌باشد، احساس مي‌شود.
ملاحظات اخلاقي: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعايت اصالت متون، صداقت و امانتداري رعايت شده است.
نتيجه‌گيري: اخلاق زيستي مي‌تواند در مواردي كه حقوق بشر با چالش انعطاف مواجه مي‌شود، به نقش‌آفريني بپردازد، در نتيجه اساساً نه‌تنها نيازي نيست كه حوزه اخلاق زيستي در فضاي حقوق بشر هضم و جذب شود، بلكه لازم است كه اين دو كاملاً مستقل از يكديگر باشند.
چكيده لاتين :
Background and Aim: Today, bioethics and human rights are two sets of norms, procedures, and institutions whose primary function is to regulate the relationship between biology and medicine in the light of public law. In recent years, some studies, as well as the practice of some governments, have hypothesized that the field of biological ethics has been digested and absorbed in the human rights system. In the present study, we will examine the hypothesis that international human rights have now emerged as an alternative to biological ethics.
Materials and Methods: In this study, by analytical-descriptive method, the nature of biological ethics and its common principles with human rights will be discussed first. Once the status of the variable has been determined, the role of human rights in biological ethics will be considered in terms of sharing their foundations. In the third step, the hypothesis of "human rights as a substitute for biological ethics" will be tested, and finally the functions of international human rights in biological ethics will be discussed
Findings: Proponents of the hypothesis of the digestion of bioethics in the human rights system believe that due to the normative and institutional weaknesses of bioethics in the international legal-political-cultural space, international human rights instruments and institutions can digest the normative and institutional part of bioethics. The study's findings show that international human rights cannot cover all the gaps and gaps in the political science space. This is where the need for a space for biological ethics, which lacks the inherent characteristics of the world of law, and especially international human rights, is felt.
Ethical Considerations: In order to organize this research, while observing the authenticity of the texts, honesty and fidelity have been observed.
Conclusion: Biological ethics can play a role in cases where human rights are challenged flexibly. As a result, it is essential that not only is the field of biological ethics digested and absorbed in the human rights space, but that the two need to be completely independent of each other.
