تأثير فلز سنگين جيوه بر تحرك اسپرم و ساختار بيضه ماهي سفيد درياي خزر (Rutilus frisii kutum) با استفاده از تكنيك كشت بافت (In vitro)

E Effects of mercury on sperm motility and testis structure of Caspian kutum (Rutilus frisii kutum) by using in vitro experiments

جيوه از عناصر سمي وارد شده به اكوسيستم درياي خزر بوده كه قابليت تجمع در بدن آبزيان را نيز دارا مي‌باشد. هدف از اين مطالعه بررسي تغييرات بافت بيضه و ارزيابي تحرك اسپرم ماهيان نر سفيد تحت‌تأثير اين فلز سنگين مي‌باشد. در ابتدا بافت بيضه با 5-10، 6-10 و 7-10 مولار كلريد جيوه، به‌مدت 3 و 6 روز در شرايط آزمايشگاهي كشت شد و در آزمايش دوم تحرك اسپرماتوزوآي ماهيان تحت تماس با غلظت‌هاي 0، 01/0، 1/0، 1، 10، 100 و 1000 ميلي‌گرم در ليتر كلريدجيوه مورد سنجش قرار گرفت. نتايج بيانگر افزايش بروز ضايعات بافت بيضه و كاهش روند اسپرماتوژنز با افزايش غلظت و مدت زمان تماس بود، به‌طوري‌كه در غلظت 5-10 مولار در روز ششم، تعداد بسيار زيادي از سلول‌هاي جنسي نكروز يافت. همچنين با افزايش غلظت جيوه، پارامترهاي تحرك اسپرماتوزوئيدها به‌صورت معني‌داري كاهش يافت (05/0P<) و در غلظت 100 و 1000 ميلي‌گرم در ليتر اسپرماتوزوئيدها كاملاً از حركت بازايستادند. براساس نتايج به‌دست آمده از اين پژوهش ميزان بروز آسيب در بافت بيضه و اسپرماتوزآهاي ماهي سفيد با مدت زمان تماس و غلظت جيوه رابطه مستقيم دارد و ادامه پيشرفت آلودگي در محيط زيست اين ماهيان مي‌تواند در درازمدت صدمات جبران‌ناپذيري را در پي داشته باشد.

Mercury is a toxic element enters into the Caspian Sea that can accumulate in aquatic animals’ organ. The aim of this study was to evaluate the testis tissue changes and estimating spermatozoa motility of kutums. At first, by using in vitro culture, testis with 10-5, 10-6 and 10-7 M of Hgcl2 solution, incubated for 3 and 6 days and in second experiment, kutums spermatozoa motility evaluated, after exposing with 0, 0.01, 0.1, 1, 10, 100 and 1000 mg/l of Hgcl2 solutions. The harmful effects of mercury on spermatogenesis and testis structure, with the increasing of concentration and exposed time, increased. As the inhibition of spermatogenesis and necrotic germ cells were more visible in 10-5 M in 6th day. Sperm motility parameters decreased significantly (P<0.05), with the increasing of mercury concentration and spermatozoa stopped in 100 and 1000 mg/l. According to these results, amounts of injurious effects on testis and spermatozoa motility had direct relationship with time and mercury concentration, and continuous pollution in fish environment would have irreparable injuries in future.