عنوان مقاله :
تكنولوژي انضباطي و بدن برساخته در داستانهاي مدرسه
پديد آورندگان :
بي نظير، نگين دانشگاه گيلان - گروه زبان و ادبيات فارسي، رشت
كليدواژه :
بدن , بازنمايي , تكنولوژي انضباطي , داستانهاي مدرسه
چكيده فارسي :
تقابل سازي روح و بدن و توجه به انسان به مثابه موجودي روحاني در دستگاه فلسفي افلاطون شكل گرفت. اين دوگانه انگاري و تفكر دوشقي تا قرن بيست در بدنه فلسفه غرب جاري بود. اواخر قرن بيستم با مطالعات فيلسوف پديدارشناس، موريس مرلوپونتي بدن و همبسته ها و وابسته هاي مفهومي- تصويري آن، نقطه كانوني پژوهشها و مطالعات بسياري شد. جامعه شناسي بدن، نظريه بدن، بدن فرهنگي و بدن گفتماني، بدن را بهمثابه متن/ پديدهاي فرهنگي- اجتماعي تحليل و واكاوي مي نمايند. هر گفتماني، بدني متفاوت با ريخت و سلوك بدنيِ مطلوب خويش را بازنمايي و بازآفريني ميكند. جستار حاضر از منظر جامعه شناسي بدن و با تكيه بر انديشه هاي ميشل فوكو داستانهاي مدرسه را بازخواني و تحليل ميكند و نشان ميدهد كه چگونه تكنولوژي انضباطي در داستانهاي مدرسه با تكيه بر اصل رؤيت پذيري/ سراسربيني با مهندسي ساختمان- مدرسه، نظارت سلسله مراتبي، جزئي ترين رفتارهاي بدني را در هر مكاني، رصد ميكند. نگاه ميكروسكوپي، نقاط مقاومت دانش آموزان را با مجازات انضباطي، پاسخ ميدهد و به اين طريق، سوژه ها را تنبيه، پايگانمندي و قضاوت ميكند. سوژه شدگي محصول ديگر تكنولوژي انضباطي است. مجريان انضباطي با خطابه اي حيواني (گوساله، الاغ، سگ و غيره) بدني حيواني به دانش آموزان تحميل ميكنند. در پروسه سوژه سازي، به تدريج همبسته هاي ريخت بدني جديد در دانش آموزان نقش ميبندد و آنها باور ميكنند كه چون حيوانات نفهم، كودن و بيشعورند.
عنوان نشريه :
نقد و نظريه ادبي