پديد آورندگان :
عباسيان بروجني، رضوان دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي - گروه رفتار حركتي، تهران، ايران , رفيعي، صالح پژوهشگاه تربيت بدني و علوم ورزشي، تهران، ايران , نمازي زاده، مهدي دانشگاه تهران - گروه رفتار حركتي، تهران، ايران , تجاري، فرشاد دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي - گروه مديريت ورزشي، تهران، ايران
كليدواژه :
اختلال هماهنگي رشدي , حافظه كاري , بازي , توانبخشي شناختي
چكيده فارسي :
مقدمه و اهداف
كودكان مبتلا به اختلال هماهنگي رشدي در حافظه كاري به ويژه حافظه بينايي- فضايي دچار كمبود ميباشند. در پژوهش حاضر، اثربخشي مداخلات مبتني بر توانبخشي شناختي و بازيهاي حركتي هدفمند در بهبود عملكرد حافظه كاري دختران 7 تا 10 سال داراي اختلال هماهنگي رشدي مورد بررسي قرار گرفت.
مواد و روش ها
روش پژوهش از نوع تجربي با طرح پيش آزمون- پس آزمون با يك گروه كنترل بود. شصت دختر 10-7 سال (ميانگين سني 8/43 سال) از بين دانش آموزان مقطع ابتدايي شهر بروجن با استفاده از روش خوشهاي چند مرحله اي انتخاب و به صورت تصادفي در چهار گروه جاي گرفتند (سه گروه آزمايشي و يك گروه كنترل، هر گروه 15 نفر). از پرسشنامه اختلال هماهنگي رشدي - نسخه والدين و آزمون هوش ريون براي غربالگري اوليه و از آزمون اِن- بك (N-Back) براي سنجش عملكرد حافظه كاري قبل و بعد از دوره آزمايشي (24 جلسه 45 دقيقه اي، سه جلسه در هفته به مدت هشت هفته) استفاده شد. پروتكل آزمايشي براي توانبخشي شناختي، تمرين مهارت هاي حل مسئله، هماهنگي حسي و حركتي و هماهنگي دست و چشم و براي بازي هاي هدفمند حركتي، تمرين مهارت هاي حركتي ظريف و درشت با تأكيد بر تعادل، هماهنگي و جهت يابي بودند. داده ها با استفاده از آزمون t جفت شده و تحليل كوواريانس در سطح اطمينان 95 درصد تحليل شدند.
يافته ها
عملكرد حافظه كاري در گروههاي توانبخشي شناختي، بازي هدفمند و مداخله تركيبي از پيشآزمون به پسآزمون به طور معنادار افزايش يافت (0/001> p)، در حاليكه در گروه كنترل تغيير معنادار مشاهده نگرديد (0/05< p). پس از كنترل تفاوت گروه ها در پي شآزمون، عملكرد حافظه كاري گروه هاي تركيبي (98/86= M) و توانبخشي شناختي (95/63= M) در پسآزمون، به طور معناداري بالاتر از گروههاي بازي هدفمند (86/54= M) و كنترل (57/01= M) بود و عملكرد حافظه كاري گروه بازي هدفمند نيز به طور معناداري بالاتر از گروه كنترل قرار داشت.
نتيجه گيري
تركيب توانبخشي شناختي با بازي هاي هدفمند مبتني بر فعاليت هاي ادراكي- حركتي مي تواند به اثربخشي بيشتري در بهبود حافظه كاري دختران 7 تا 10 سال داراي اختلال هماهنگي رشدي منجر شود.
چكيده لاتين :
Background and Aims: Children with developmental coordination disorder show deficits in working memory, especially visual-spatial memory. In the present study, we investigated the efficacy of interventions based on the cognitive rehabilitation and purposeful-movement plays in improving working memory performance among 7-10 year-old girls with developmental coordination disorder.
Materials and Methods: The research method was experimental with pre- and post-test design and a control group. A total of 60 girls, aged 7-10 years (mean age 8.43 years), were selected from among all elementary school students in Broujen using multistage cluster sampling and were randomly divided into four groups (three experimental groups and a control, each group including 15 individuals). Developmental Coordination Disorder Questionnaire - Parent Version and Raven’s Intelligence Test were used for initial screening and the N-Back Test was applied to measure the performance of working memory before and after the experimental period (24 sessions, each for 45 minutes, three sessions per week for eight weeks). Experimental protocol for cognitive rehabilitation was designed to improve problem-solving skills, sensory-motor coordination, and hand-eye coordination. Also, purposeful-movement plays were designed to develop fine and gross motor skills with an emphasis on the balance, coordination, and lateralization. Data were analyzed using paired-samples t test and covariance analysis at the confidence level of95%.
Results: The performance of working memory was significantly increased from pre-test to post-test in the groups of cognitive rehabilitation, purposeful play, and combined intervention (p < .001), whereas no significant change was observed in the control group (p > .05). After controlling for differences of groups in the pre-test, the working memory of the combined intervention (M = 98.86) and cognitive rehabilitation (M = 95.63) in the post-test were significantly higher than those of the purposeful play (M = 86.54) and control (M = 57.01) groups and the working memory performance in the group of purposeful play was significantly higher than that of the control group (p < .001).
Conclusion: Combining cognitive rehabilitation with purposeful games based on the perceptual-motor activities can lead to greater efficacy in improving working memory among 7-10 year-old girls with developmental coordination disorder.
