پديد آورندگان :
اقراري، مينا دانشگاه تهران , شريفيان ثاني، مريم دانشگاه تهران , محققي كمال، حسين دانشگاه تهران , قائد اميني هاروني، غلامرضا دانشگاه تهران , زنجري، نسيبه دانشگاه تهران , احمدي، سينا دانشگاه تهران
كليدواژه :
غذا , سالمند , عوامل خطر , عوامل محافظتي
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: ناامني غذايي يك مشكل عمده سلامتي براي تمامي سنين، مخصوصاً سالمندان كشورهاي در حال توسعه محسوب مي‌شود. هدف پژوهش حاضر، بررسي شيوع، عوامل خطر و محافظتي ناامني غذايي شديد خانوار در بين سالمندان شهر تهران مي‌باشد.
مواد و روش‌ها: در اين مطالعه مقطعي، 384 سالمند 60 سال و بالاتر از پنج پهنه اقتصادي- اجتماعي مختلف شهر تهران به روش نمونه‌گيري چند مرحله‌اي در سال 1398 انتخاب شدند. وضعيت امنيت غذايي با استفاده از پرسشنامه استاندارد ناامني غذايي HFIAS بررسي شد. داده‌ها با استفاده ازتحليل رگرسيون لاجستيك ساده و چندگانه در نرم‌افزار SPSS تحليل شد.
يافته‌ها: 37/8 درصد از سالمندان داراي امنيت غذايي كامل، 24/1 درصد ناامني غذايي خفيف، 22/7 درصد ناامني غذايي متوسط و 15/2 درصد ناامني غذايي شديد مي‌باشند. فعاليت فيزيكي ناكافي (25/57- 96/2 95 درصد CI، 8/7= OR)، تحصيلات پايين (24/64- 1/54: 95 درصد CI، 6/15= OR)، درآمد ناكافي (11/67- 2/71: 95 درصد CI، 5/63= OR)، سرمايه اجتماعي پائين (9/03- 1/09: 95 درصد CI، 3/13= OR)، ابتلا به بيماري‌هاي دهان و دندان (17/6- 02/1: 95 درصد CI، 51/2= OR) و مرد بودن (11/4- 89/0: 95 درصد، 92/1= OR) از عوامل خطر و داشتن فرزندان بيش‌تر (1/36- 0/04: 95 درصد، 0/26= OR) عامل محافظتي ناامني شديد غذايي در بين سالمندان بود. تعيين‌كننده‌هاي وارد شده به مدل مجموعاٌ بين 44/2 درصد و 60/3 درصد از واريانس متغير پيامد را توضيح مي‌دهند.
استنتاج: تنها يك سوم از سالمندان از امنيت غذايي كافي برخوردار بودند. يافته‌هاي اين مطالعه در زمينه عوامل خطر و محافظتي ناامني غذايي مي‌تواند در طراحي و اجراي مداخلات زودهنگام تامين امنيت غذايي سالمندان موثر باشد.
چكيده لاتين :
Background and purpose: Food insecurity is a major public health problem, especially among
older adults living in developing countries. The present study aimed at examining the prevalence, and risk
and protective factors for severe food insecurity among elderly in Tehran, Iran.
Materials and methods: In this cross-sectional study, 384 elderly people aged 60 years and
older were selected from five different socioeconomic zones in Tehran, 2019, using multi-stage sampling.
Food security status was assessed by the Household Food Insecurity Access Scale (HFIAS). Data were
analyzed using simple and multiple logistic regression models in SPSS.
Results: Among the people investigated, 37.8% were completely food secure, 24.1% were found
with mild food insecurity, 22.7% reported moderate food insecurity, and 15.2% were severely food
insecure. Low levels of physical activity (OR=8.7, CI 95%: 2.96-25.57), low educational levels
(OR=6.15, CI 95%: 1.54-24.64), low monthly income (OR=5.63, CI 95%: 2.71-11.67), low levels of
social capital (OR=3.13, CI 95%: 1.09-9.03), having oral and dental diseases (OR=2.51, CI 95%: 1.02-
6.17), and male gender (OR=1.92, CI 95%: 0.89-4.11) were the risk factors, while having more children
(OR=0.26, CI 95%: 0.04-1.36) was the protective factor for severe food insecurity in elderly. The
predictors entered into the model could explain between 44.2% and 60.3% of the variance of the outcome.
Conclusion: Only one-third of the elderly were adequately food secure. Current findings could
be beneficial in designing and implementing early interventions to provide food security for the elderly.
