نقش داروساز در كاهش تداخلات دارويي : مطالعه اي در شمال ايران

Role of Pharmacist in Reducing the Rate of Drug Interactions; An Experience from North of Iran

سابقه و هدف: تداخلات دارويي يكي از مهم‌ترين زيرمجموعه‌هاي اشتباهات دارويي شناخته مي شود و زماني رخ مي دهد كه اثرات و يا سميت يك دارو تحت تاثير ديگري قرار گيرد. هدف از اين مطالعه، ارزيابي وضعيت موجود تداخلات دارويي و نقش بازخورد داروساز در تغيير وضعيت تداخلات دارويي نسخ بيمارستان امام سجاد رامسر مي‌باشد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه به طور مقطعي- مداخله‌اي روي تمامي نسخ پزشكان متخصص و فوق تخصص كلينيك ويژه شهرستان رامسر در سال 1398، بر روي نسخ داراي اقلام دارويي از اسفند 97 تا ارديبهشت 98 انجام شد. پس از تعيين تداخلات دارويي بر اساس كتاب2014 Drug interaction facts و وب سايت www.drugs.com ليست تداخلات دارويي هر پزشك تهيه و به صورت رو در رو با پزشكان صحبت شد و ليست داروها به پزشكان تحويل داده شد. مجددا نسخ پزشكان داراي تداخلات دارويي طي 2 ماه دي و بهمن 98 پس از بازخورد مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌ها: در مرحله اول تعداد 2864 از نسخه‌هاي كلينيك ويژه بيمارستان امام سجاد (ع) طي 3 ماه مورد مطالعه قرار گرفت كه تعداد 268 (9/3 درصد) نسخه داراي تداخل دارويي بودند. در 40 مورد (14/9 درصد) داراي تداخل عمده و 228 مورد (85 درصد) تداخل متوسط وجود داشت. پس از بازخورد به پزشكان داراي تداخل دارويي، ميزان تداخلات از 9/3 درصد به 6/4 درصد كاهش يافت. استنتاج: ارتباط بيش تر بين پزشكان و داروسازان مي تواند در زمينه شناسايي تداخلات دارويي و كاهش ميزان بروز آن‌ها سودمند باشد.

Background and purpose: Drug interactions are one of the serious subsets of medication errors and occur when the effects or toxicity of one drug are affected by another. This study aimed to investigate drug interactions and the role of pharmacist in reducing drug interactions in Ramsar Imam Sajjad Hospital, Iran. Materials and methods: This cross-sectional study was performed in all prescriptions of medicinal products by specialist physicians in Ramsar Special Clinic from March to May 2019. Drug interactions were determined based on Drug Interaction Facts (2014) and Drugs website (www.drugs.com). A list of drug interactions prescribed by each physician was compiled and discussed in face-to-face visits with physicians. They were then provided with a list of unsafe combinations of medications. Prescriptions of physicians who had previous history of prescriptions with drug interactions were reviewed within two months in January and February 2020. Results: In first phase, 2864 prescriptions were studied of which 268 (9.3%) were detected with drug interactions. There were 40 (14.9%) cases of major drug interactions and 228 (85%) cases of moderate drug interactions. After providing feedback to physicians about drug interactions, the rate of drug-drug interactions decreased from 9.3% to 6.4%. Conclusion: Many drug interactions are preventable and communications between physicians and pharmacists can help identifying drug interactions and minimizing their incidence.