تأثير تنش خشكي و تاريخ كاشت بر عملكرد دانه و كارايي مصرف آب در گندم پائيزه در منطقه كاشمر

در شرايط حاضر، مهم ترين چالش بخش كشاورزي، افزايش كارايي مصرف آب است. اين پژوهش با هدف بررسي اثر كم آبياري و تاريخ كاشت بر عملكرد دانه، كارايي مصرف آب و اجزاي عملكرد گندم رقم پيشگام، به صورت كرت هاي يك بار خرد شده بر پايه طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 98-1397 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي كاشمر به اجرا درآمد. آبياري در چهار سطح شامل: آبياري بر اساس 100%، 80%، 60% و 40% نياز آبي گياه به عنوان عامل اصلي و سه تاريخ كاشت شامل يك مهر، يك آبان و يك آذر به عنوان عامل فرعي، تيمارهاي مورد استفاده در اين پژوهش بودند. نتايج نشان داد كه كم آبياري بر عملكرد دانه، كارايي مصرف آب و شاخص برداشت در سطح احتمال يك درصد معني دار بود به طوري كه با افزايش تنش رطوبتي عملكرد دانه، شاخص برداشت و كارايي مصرف آب كاهش يافت. نتايج همچنين نشان داد كه اثر تاريخ كاشت بر عملكرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در سنبله، شاخص برداشت و كارايي مصرف آب معني دار بود. بيش ترين عملكرد دانه، شاخص برداشت و كارايي مصرف آب به ترتيب با مقادير 7227.33 كيلوگرم در هكتار، 32.77% و 2.51 كيلوگرم بر مترمكعب متعلق به تاريخ كاشت يك آبان و تيمار 100% نياز آبي و كمترين آن ها به ترتيب با مقادير 2000 كيلوگرم در هكتار، 15.3% و 1.14 كيلوگرم بر مترمكعب متعلق به تاريخ كاشت يك آذر و تيمار 40% نياز آبي بود. اثر متقابل تنش رطوبتي و تاريخ كاشت نيز بر تمام صفات زراعي گندم به جز تعداد دانه در سنبله و كارايي مصرف آب معني دار بود. بر اساس يافته هاي اين پژوهش مي توان تيمار آبياري 100% نياز آبي و تاريخ كاشت يك آبان را براي كاشت گندم پاييزه رقم پيشگام در منطقه خشك و نيمه خشك كاشمر مناسب دانست.