تبيين جايگاه حكمروايي يكپارچه كلان‌شهري از منظر امنيت انساني

زمينه وهدف: نقش محوري شهرها و به‌ويژه كلان‌شهرها به‌مثابه موتور توسعه، آن‌ها را آماج تمركز و تراكم جمعيت، فعاليت و نيز كانون چالش‌ها و مسائل فزاينده‌اي كرده است. بخش عمده‌اي از اين چالش‌ها معطوف به امنيت انساني بوده است. هدف تحقيق حاضر، تبيين ضرورت استقرار مديريت يكپارچه شهري به‌منظور ارتقا امنيت انساني در اين كلان‌شهرها بوده است. روش: تحقيق حاضر به لحاظ هدف كاربردي و به لحاظ روش، توصيفي ـ تحليلي بوده و داده‌هاي موردنياز از طريق روش‌هاي اسنادي و كتابخانه‌اي جمع‌آوري شدند. در تحليل داده‌ها، علاوه بر روش‌هاي توصيفي ـ تفسيري، از تحليل‌هاي آماري و فضايي (مبتني بر GIS) استفاده شد. يافته‌ها: 18 كلان‌شهر و مادر شهر منطقه‌اي در حدود 34 درصد جمعيت كل و 5/45 درصد جمعيت شهري ايران را در خود جاي‌داده‌اند. به‌علاوه 52 درصد جمعيت كل و 2/76 درصد جمعيت شهري كشور در فاصله 51 كيلومتري اين شهرها ساكن شده‌اند. آن‌ها بيشترين نقش را در توليد ناخالص داخلي و توليد ارزش‌افزوده در كشور داشته‌اند. نظام حكمروايي در اين شهرها نيز دچار تفرق‌گرايي بخشي و فضايي ـ كاركردي بوده است. نتيجه‌گيري: انباشت سرمايه‌ و تراكم جمعيت در كلان‌شهرها، امنيت انساني ساكنان آن‌ها را در معرض مخاطرات طبيعي و انساني گوناگوني قرار داده است. به‌علاوه نظام اداره ناپايدار تفرق‌گراي اين شهرها، كارايي لازم براي را در بهبود امنيت انساني نداشته و به دليل تضاد منافع و ناهماهنگي در مديريت مخاطرات فرا قلمروي ناتوان بوده است. ازاين‌رو استقرار حكمروايي مطلوب و يكپارچه براي رفع چالش‌هاي محتوايي و رويه‌اي در اداره كلان‌شهرها و ارتقا امنيت اجتماعي و انساني آن‌ها، ضروري است.