ارتباط نشانگري و تنوع ژنتيكي صفات زراعي گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) با استفاده از نشانگر AFLP

هدف: اين آزمايش با هدف بررسي تنوع ژنتيكي، تعيين بهترين ساختار ژنتيكي و تجزيه ارتباطي گلرنگ با استفاده از نشانگر AFLP جهت شناسايي نشانگرهاي پيوسته با صفات زراعي مختلف انجام شد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه 17 ژنوتيپ‌ گلرنگ به صورت طرح بلوك كامل تصادفي با 3 تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه شهيد باهنر كرمان در سال 1395 كشت گرديدند. صفات فنوتيپي شامل عملكرد دانه، ارتفاع بوته، تعداد قوزه در بوته، تعداد دانه در قوزه، وزن هزار دانه، قطر قوزه، روز تا 50% گلدهي و روز تا رسيدگي اندازه گيري شد. تكنيك AFLP با استفاده از هشت تركيب آغازگري EcoRI و MseI انجام شد. نتايج: در كل 147 باند چند شكل با ميانگين 58/81 درصد چندشكلي ايجاد شد. تجزيه كلاستر بر اساس روش الگوبندي UPGMA و معيار جاكارد ژنوتيپ‌هاي گلرنگ را به دو گروه تقسيم كرد. تعداد 45 و 39 نشانگر به ترتيب بر اساس مدل GLM و MLM ارتباط معني‌دار با صفات مورد مطالعه داشتند. نشانگرهاي M14/E6-10، M14/E11-16، M14/E11-13، M3/E10-14 و M4/E36-12 با عملكرد دانه، M3/E10-12، M3/E36-29، M59/E36-21 و M14/E11-10 با تعداد قوزه در بوته، M4/E36-8، M59/E36-21، M3/E10-9، M14/E11-14 و M14/E11-13 با تعداد دانه در قوزه، M4/E36-19،12 M4/E36-، M14/E11-1 و M4/E10-1 با وزن هزار دانه، M4/E10-2، M59/E36-21، M3/E36-30 و M4/E36-24 با ارتفاع گياه، M3/E36-24، M3/E36-6، M3/E10-20 و M4/E36-18 با قطر قوزه، M14/E11-10، M3/E36-30 و M59/E36-21 با روز تا 50% گلدهي و M14/E11-10 و M59/E36-21 با روز تا رسيدگي در هر دو مدل همبستگي معني‌دار نشان دادند. نتيجه‌گيري: نشانگرهاي AFLP مشخص شده با اثرات قوي در اين مطالعه مي‌تواند كانديدهاي مناسبي براي انتخاب به كمك نشانگر در برنامه‌هاي اصلاحي و تبديل به نشانگرهاي اختصاصي ديگر باشند.