مفهوم‌سازي «فضا» در زبان فارسي در چهارچوب نظريۀ فرازبان معنايي طبيعي (با تمركز بر نخستي معنايي «نزديك»)

پژوهش پيش ‌رو پژوهشي پيكره‌بنياد است كه مي‌كوشد با رويكرد فرازبان معنايي طبيعي به بررسي چگونگي مفهوم‌سازي فضا در زبان فارسي بپردازد. در رويكرد فرازبان معنايي طبيعي، هشت نخستي معنايي براي مفهوم فضا شناسايي و معرفي شده است (شامل WHERE~PLACE, HERE, ABOVE, BELOW, FAR, NEAR, SIDE, INSIDE) و باور بر اين است كه اين نخستي‌ها در همۀ زبان‌ها واژگاني شده‌‌اند. اين پژوهش محدود به بررسي نخستي NEAR است و بازنمايي مفهوم «فضا» را بر اساس اين نخستي، با استفاده از نمونه‌هاي واقعي و پيكره‌اي مورد تحليل قرار مي‌دهد. داده‌هاي پژوهش برگرفته از پيكرۀ زباني همشهري است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه نخستي معنايي NEAR در زبان فارسي داراي سيزده نماگر متفاوت شامل «نزديك، كنار، پيش، نزد، جنب، بغل، پهلو، دم، لب، حوالي، جوار، مجاور، در مجاورتِ» بوده كه هريك به لحاظ گسترۀ مفهومي و دامنۀ كاربردي ويژگي‌هاي خاصي را دارا بوده و از اين لحاظ تفاوت‌هايي با هم دارند.