همبستگي ويژگي‌هاي كار با مولفه هاي مثبت (خوش بيني، سرزندگي و عاطفه مثبت) و منفي(تنش و تكانش) بهزيستي روانشناختي در بين كاركنان شركت انتقال گاز استان اصفهان

Correlation of job characteristics with positive (optimism, vitality and positive affect) and negative (tension and impulsivity) components of psychological well-being among employees of Isfahan Gas Transmission Company

مقدمه: مشاغل داراي ويژگي‌هاي متفاوتي هستند كه مي‌‌توانند پيامدها و تاثيرات متفاوتي بر افراد شاغل داشته باشند. پژوهش حاضر با هدف تعيين همبستگي بين ويژگي‌هاي كار با مولفه هاي مثبت(خوش بيني، سرزندگي و عاطفه مثبت) و منفي(تنش و تكانش) بهزيستي روانشناختي انجام شد. روش كار: اين پژوهش توصيفي -همبستگي است. نمونه پژوهش شامل 283 نفر از كاركنان شركت انتقال گاز استان اصفهان بودند كه به شيوه تصادفي ساده انتخاب شدند. ابزارهاي پژوهش شامل "پرسشنامه ارزيابي كار سازماني"(Work Organization Assessment Questionnaire) (WOAQ)، "آزمون جهت‌گيري زندگي"(Life Orientation Test) (LOT)، "مقياس سرزندگي ذهني"(Subjective Vitality Scale) (SVS)، "مقياس عاطفه مثبت و منفي"(Positive Affect and Negative Affect Scale) (PANAS)، "مقياس تنش و تكانش شغلي"(Job Impulsivity and Tension Scale) بود. روايي همزمان ابزارها بررسي ومورد تائيد قرار گرفت. ضرايب پايايي آلفاي كرونباخ، گوتمن، تنصيف و بازآزمايي ابزارها اندازه گيري شد. براي تحليل داده‌ها از نرم افزار اس پي اس اس نسخه 21 شد. يافته‌ها: بين ويژگي‌هاي كار با مولفه هاي مثبت (خوش بيني، سرزندگي و عاطفه مثبت) و منفي (تنش و تكانش) بهزيستي روانشناختي همبستگي معني دار وجود دارد. همچنين، پنج بعد كيفيت رابطه با مدير، جبران خدمات، باركاري، كيفيت رابطه با همكاران، و كيفيت محيط فيزيكي پرسشنامه ارزيابي كار سازماني (WOAQ)، متغيرهاي ملاك يعني عاطفه مثبت (0/21=^R^2)، سرزندگي (016=^R^2)، خوش‌بيني (0/14=^R^2)، تنش (0/17=^R^2) و تكانش (0/21=^R^2) را پيش‌بيني مي‌‌كردند. نتيجه‌گيري: با افزايش‌ ويژگي هاي كار به جز باركاري، مولفه هاي مثبت بهزيستي روانشناختي افزايش‌ و مولفه هاي منفي كاهش مي يابد. توصيه مي شود مديران به روابط مطلوب با كاركنان، ارزيابي‌هاي دقيق خدمات آن ها و محيط فيزيكي كار توجه نمايند.

Introduction: Jobs have different characteristics that they can have different outcomes and effects on employee. The purpose of this study was to determine the Correlation of job characteristics with positive (optimism, vitality and positive affect) and negative (tension and impulsivity) components of psychological well-being among employees of Isfahan Gas Transmission Company. Methods: This is a descriptive-correlational study. The sample consisted of 283 employees of Isfahan Gas Transmission Company who were selected by simple random sampling. Research Instruments included the "Work Organization Assessment Questionnaire" (WOAQ), the "Life Orientation Test" (LOT), the "Subjective Vitality Scale" (SVS), The "Positive Affect and Negative Affect Scale" (PANAS), the "Job Impulsivity and Tension Scale" responded. Concurrent validity of the instruments was assessed and confirmed. Cronbach's alpha reliability coefficients, Guttman, split and test-retest reliability were measured. SPSS .21 was used for data analysis. Results: There is a significant correlation between job characteristics with positive (optimism, vitality and positive affect) and negative (stress and impulsivity) dimensions of psychological well-being. Also, five dimensions of relationship quality with manager, service compensation, workload, quality of relationship with colleagues, and physical environment quality of organizational performance assessment questionnaire (WOAQ), criterion variables namely positive affect (R2= 0.21), vitality (R2= 0.16), optimism (R2 = 0.14), stress (R2 = 0.17), and impulsivity (R2= 0.21) predicted Conclusions: With the increase of job characteristics except workload, the positive) components of psychological well-being increase and the negative dimension decreases. It is recommended that managers pay attention to optimal relationships with employees, accurate evaluations of their services, and the physical environment of the work.