ارزيابي پهنه‌هاي مناسب جهت ايجاد پايگاه‌هاي خدمات اجتماعي روستايي (مطالعه موردي: دهستان لامي اهواز)

Evaluation of Suitable Zones for Creating Rural Social Service Centers (Case Study: Lami Rural District, Ahvaz)

چكيده: (1369 مشاهده) انتخاب مكان‌هاي بهينه جهت استقرار پايگاه‌هاي ارائه خدمت در سطح يك روستا مي‌تواند كمك بزرگي به روستاييان جهت دسترسي راحت و سريع به اين خدمات باشد. ازاين‌رو، مسئله‌اي كه شاكله اصلي اين پژوهش را تشكيل مي‌دهد، ارزيابي پهنه‌هاي مناسب جهت ايجاد پايگاه‌هاي خدمات اجتماعي روستايي در دهستان لامي شهرستان اهواز است. اين پژوهش از حيث هدف، از نوع تحقيقات نظري، كاربردي و ازلحاظ ماهيت و روش، از نوع تحليلي و توصيفي است. گردآوري اطلاعات به دو صورت تكميل پرسشنامه از 30 كارشناس امور روستايي و داده‌هاي سرشماري عمومي نفوس و مسكن سال 1390 انجام گرفت. همچنين از مدل تحليل سلسله مراتبي AHP و روش نقطه بهينه IPM جهت دستيابي به اهداف پژوهش استفاده شد. آناليز داده‌ها به ترتيب در محيط ArcGIS10.4.1 و نرم‌افزار Expert Choice و Excel انجام گرفت. نتايج نشان مي‌دهد كه معيار دسترسي به خدمات بهداشتي و درماني با مقدار 196/0 درصد، بيشترين امتياز را به خود اختصاص داده است و همچنين معيارهاي تراكم جمعيت، دسترسي به تأسيسات زيربنايي و نيز دسترسي به خدمات آموزشي و فرهنگي در مراتب بعد حائز اهميت هستند. همچنين از بين روستاهاي اين دهستان، روستاي دغاغله از وضعيت كاملاً مناسبي براي ايجاد پايگاه‌هاي خدمات اجتماعي و توسعه روستايي برخوردارند. از محاسبات روش نقطه بهينه چنين استنباط مي‌شود كه روستاهاي جسانيه بزرگ و دغاغله، به ترتيب با مقادير 0070/0، 0246/0 كمترين مقدار +Si را داشته و به‌عنوان توسعه‌يافته‌ترين روستاهاي دهستان لامي شناخته شد. همچنين روستاي شعيمط سه با مقادير 0977/0، بيشترين مقدار +Si را داشته و با عنوان محروم‌ترين روستاي دهستان ازلحاظ امكانات و تسهيلات روستايي شناخته شد.

select Ideal sites to establish service centers at the level of a village can also be a good assistant for the villagers order to quick and convenient access to these services. If the distributions of rural services do not commensurate with the needs of residents will cause a lot of problems in regional system. Therefore, the problem of this research will form the main stream is, “evaluation of suitable zones for create of rural social service centers in lami rural district of Ahvaz”. This study from to goal is a kind of theoretical research, application and in terms of the nature and method of analysis and description. Data collection was carried out in two forms questionnaires completed by 30 expert rural affairs and general population and housing census data 1390. Also were used AHP analytic hierarchy process model and the ideal point method IPM for achieving the research objectives. Data analysis was carried out by in the application media of ArcGIS10.4.1 media and Expert Choice and Excel. The results show that the parameters of study, criteria for access to services sanitary and treatment with a 0/196 percent, to be allocated most score as well as population density criteria, access to infrastructure and access to educational and cultural services are important in later stages. A map overlay criterion indicates that the village of rural district lami, daghagheleh village is the perfect situation for create of rural social service centers and rural development. From calculation of the ideal point method it can be concluded that villages of jassanieh bozorg and daghagheleh, with amounts of 0/0070, 0/0246 have the least value Si+ and became known as the most developed villages in the district lami. Likewise three shaeimott with amounts of 0/0977 have the highest value Si+ and became known as the most disadvantaged rural villages in terms of and rural facilities.