اثر تيمار‌هاي فيزيكوشيميايي بر تحريك جوانه‌زني و شكست خواب بذر گياه دارويي سس ( .Cuscuta campestris L)

The effect of physicochemical treatments on seed germination and breaking seed dormancy in dodder (Cuscuta campestris L.)

به منظور بررسي اثر تيمار‌هاي فيزيكي و شيميايي بر تحريك جوانه‌زني و شكست خواب بذر گياه دارويي سس، پژوهشي به صورت طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در آزمايشگاه علوم و تكنولوژي بذر دانشكده كشاورزي دانشگاه شاهد در سال 1394 اجرا شد. عوامل آزمايش شامل: شاهد، خراش‌دهي با كاغذ سمباده به مدت پنج دقيقه، خراش‌دهي شيميايي با اسيد سولفوريك 98 درصد به مدت پنج دقيقه، خيساندن در آب مقطر به مدت يك ساعت، چينه سرمايي (در دماي 4 درجه سانتي‌گراد) به مدت يك ساعت، چينه گرمايي (در دماي 60 درجه سانتي‌گراد) به مدت يك ساعت و آب داغ (در دماي 70 درجه سانتي‌گراد) به مدت يك ساعت بود. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر تيمارهاي مختلف جوانه‌زني بر صفات درصد جوانه‌‌زني كل، درصد جوانه‌ي نرمال، درصد جوانه‌ي غير نرمال، سرعت جوانه‌زني، متوسط زمان جوانه‌زني و بنيه بذر در سطح احتمال يك درصد معني‌دار بود. نتايج مقايسه ميانگين نشان داد كه بيش‌ترين درصد جوانه‌زني مربوط به تيمار خراش‌دهي با كاغذ سمباده (85 درصد) و كم‌ترين درصد جوانه‌زني مربوط به تيمار چينه سرمايي (67/1 درصد) بود. بيش‌ترين و كم‌ترين شاخص وزني بنيه بذر به ترتيب مربوط به تيمار آب داغ (66/6) و اسيد سولفوريك (283/0) بود. به طور كلي تيمار خراش‌دهي با سمباده جهت حصول بالا‌ترين درصد جوانه‌زني و تيمار آب داغ جهت افزايش بنيه بذر سس توصيه مي‌شود.

In order to evaluate the effect of physical and chemical treatments on seed germination and breaking seed dormancy of dodder seed (Cuscuta campestris L.), an experiment was conducted in a completely randomized design with three replications at Seed Technology Laboratory of Collage of Agriculture, Shahed University. Treatment included: control (distilled water), scarification with sandpaper for 5 minutes, scarification with sulfuric acid (98%) for 5 minutes, soaking in water for 1 hour, chilling (temperature 4 ºC) for 1 hour, warm stratification (temperature 60 ºC) for 1 hour and hot water (temperature 70 ºC) for 1 hour. Result of analysis of variance showed that different treatment on total germination percentage, normal germination percentage, ab-normal germination percentage, germination rate, mean germination time and seed vigor index was significant at 1% level. The results showed that the highest seed germination percentage related to scarification with sandpaper (85%) and the lowest one was in chilling treatment (1.67). Also, the highest and the lowest seed vigor index was related to hot water (6.66) and sulfuric acid treatments (0.283), respectively. In general, in order to obtain high germination percentage and seed vigor index, scarification with sandpaper and hot water is recommended, respectively