راه‌حل‌هاي معنايي براي كتابخانه‌هاي ديجيتال با تأكيد بر استانداردها و فن‌آوري‌هاي وب معنايي

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسي و مرور مفاهيم معنايي-اجتماعي در حال ظهور در كتابخانه ­هاي ديجيتال است و در اين راستا توان بالقوۀ استفاده از استانداردها و فنآوري­ هاي وب معنايي را مورد كنكاش قرار داده است. روش­ پژوهش: پژوهش حاضر به شيوۀ سندي و از نوع مروري- تحليلي است كه براي ارزيابي تغييرات در حوزۀ وب معنايي و كتابخانه ديجيتال از زمينه­ نظري ديرينه ­شناسي ميشل فوكو بهره برده است. جامعه آماري نيز منابع مورد مطالعه در زمينه كتابخانه هاي ديجيتال و وب معنايي مي باشد. يافته­ ها: در تحقيق حاضر پس از بررسي چالش­ هاي پياده­ سازي وب معنايي و دسترسي به ابزارها و سرويس­ هاي معنايي وب، مزاياي بكارگيري استانداردهاي (آر دي اي و آر دي اف)، نمايان شده است و در اين راستا طبقه­ بندي اجمالي از ابزارها و سرويس ­هاي معنايي ارائه شده است. علاوه بر اين، چك ليستي براي ارزيابي بيشتر ابزارها، سرويس ­ها و پروژه­ هاي معنايي پيشنهاد شده است. نتيجه ­گيري: با توجه به اين كه كتابخانه ­هاي ديجيتال حجم عظيمي از داده­ هاي آينده را در اختيار خواهند داشت، استفاده از استانداردها و فن­آوري­ هاي وب معنايي در كتابخانه­ هاي ديجيتال سطح جديدي از انعطاف­ پذيري، تعامل، ارتباط متقابل و اشتراك ­گذاري دانش را ميسر ساخته و موجب تقويت و گسترش قابليت­ هاي آنها خواهد شد. لذا لازم است از استاندارهاو ابزارهاي وب معنايي در كتابخانه هاي ديجيتال استفاده كرد. در وب معنايي، چارچوبي ارائه مي­شود كه در آن موضوعات مي­توانند بر اساس ويژگي­ هاي خاص خود تعريف شوند و در عين حال، اين موضوعات در ميان شبكه ­اي از ارتباط امكان مي­يابند تا معنايي نيز به آنها اضافه شود. از طريق وب معنايي، كتابخانه­ هاي ديجيتال معناشناختي اجتماعي سطح جديدي از قابليت­ ها، افزايش همكاري و ارتباطات متقابل و اشتراك­ گذاري دانش را ارائه خواهند داد.

Objective: This paper describes the emerging semantic-social concepts in digital libraries and explores the potential use of semantic web technologies. Methods: The present study is a qualitative and analytical-explanatory one that uses Michel Foucault's theoretical (paleontological) contexts to evaluate changes in the semantic web domain. Results: The present study, after examining the challenges of semantic web implementation and access to semantic tools and services, demonstrates the benefits of applying standards (RDA and RDF), and thus provides a brief classification of tools and services. Semantic services are provided. In addition, a checklist has been suggested to further evaluate semantic tools, services, and projects. Conclusion: Given that digital libraries will hold a huge amount of future data, As a result, the use of semantic web standards and technologies in digital libraries offers a new level of flexibility, interaction, interoperability and knowledge sharing and enhances their capabilities, so it is necessary to use from semantic web standards and tools. In semantic web a framework will be presented that every subject can be defined according to its special features, also these subjects among a net of communications have a possibility of adding a new or related meaning. Through semantic web, social semantic digital libraries will present a new level of capabilities, increasing cooperation& mutual communication, and sharing knowledge.