مقايسه اثربخشي نمايش درماني و آموزش تاب‌آوري بر اضطراب و پرخاشگري كودكان مبتلا به افسردگي

Comparison the Effectiveness of “Drama Therapy” and Resilience Training on Anxiety and Aggression of Children with Depression

مقدمه: كودكان افسرده در مقايسه با كودكان غيرافسرده از نظر سلامت و بهزيستي در وضعيت نامطلوب‌تري قرار دارند و روش‌هاي بسياري از جمله نمايش درماني و آموزش تاب‌آوري براي كاهش مشكلات روانشناختي آن ها وجود دارد. مطالعه حاضر با هدف مقايسه اثربخشي نمايش درماني و آموزش تاب‌آوري بر اضطراب و پرخاشگري كودكان مبتلا به افسردگي انجام شد. روش كار: اين مطالعه نيمه‌تجربي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان پسر مبتلا به افسردگي مراجعه‌كننده به مراكز مشاوره آموزش‌وپرورش منطقه 5 و 6 شهر تهران در سال تحصيلي 99-1398 بودند. نمونه پژوهش 60 تن بودند كه با روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفي در سه گروه (هر گروه 20 تن) جايگزين شدند. گروه‌هاي مداخله به‌ترتيب 9 جلسه 60 دقيقه‌اي (هفته‌اي دو جلسه) با روش‌هاي نمايش درماني و آموزش تاب‌آوري آموزش ديدند و گروه كنترل در ليست انتظار براي آموزش قرار گرفت. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه جمعيت‌شناختي، "سياهه افسردگي كودكان" (Children’s Depression Inventory)، "مقياس اضطراب كودكان اسپنس" (Spence Children’s Anxiety Scale) و "پرسشنامه پرخاشگري" (Aggression Questionnaire) بودند. داده‌هاي جمع آوري شده در نرم‌افزار اس پي اس اس نسخه 21 تحليل شد. يافته‌ها: روش‌هاي نمايش درماني و آموزش تاب‌آوري در مقايسه با گروه كنترل باعث كاهش اضطراب كودكان مبتلا به افسردگي شدند (0/05P). همچنين، نمايش درماني در مقايسه با آموزش تاب‌آوري و گروه كنترل باعث كاهش پرخاشگري كودكان مبتلا به افسردگي شد (0/05P). نتيجه‌گيري: نمايش درماني باعث كاهش هر دو متغير اضطراب و پرخاشگري در كودكان مبتلا به افسردگي شد، اما آموزش تاب‌آوري فقط باعث كاهش اضطراب آن ها شد. بنابراين، برنامه‌ريزي براي استفاده از روش نمايش درماني توسط روانشناسان كودك و درمانگران براي بهبود سلامت روانشناختي كودكان مبتلا به افسردگي پيشنهاد مي‌شود.

Introduction: Depressed children are in a worse health and well-being situation than non-depressed children, and there are many ways to reduce their psychological problems, including drama therapy and resilience training. The aim of this study was to compare the effectiveness of drama therapy and resilience training on anxiety and aggression in children with depression. Methods: This was a quasi-experimental study with pre-test and post-test design with control group. The study population was male students with depression who referred to educational counseling centers in the fifth and sixth districts of Tehran in the academic year 2009-2010. The research sample was 60 people who were selected by convenience sampling method and randomly replaced in three groups (20 people in each group). The intervention groups were trained in 9 sessions of 60 minutes (two sessions per week) with drama therapy and resilience training, respectively, and the control group was placed on a waiting list for training. Research instruments included; demographic questionnaire, “Children's Depression Inventory”, “Spence Children's Anxiety Scale”, and “Aggression Questionnaire”. The collected data were analyzed in SPSS. 21. Results: Drama therapy and resilience training methods reduced anxiety in children with depression compared to the control group (P <0.05), but there was no significant difference between the two methods in reducing their anxiety (P> 0.05). Also, drama therapy reduced aggression in children with depression compared to resilience training and control group (P <0.05), but there was no significant difference between resilience training and control group in aggression variable (P> 0.05). Conclusions: Drama therapy reduced both anxiety and aggression in children with depression, but resilience training only reduced their anxiety. Therefore, planning for the use of drama therapy by child psychologists and therapists to improve the mental health of children with depression is suggested.