پديد آورندگان :
داوري، فرشته دانشگاه آزاد اسلامي واحد شيراز - گروه مديريت خدمات بهداشتي درماني، شيراز، ايران , سجادي، حانيه سادات دانشگاه علوم پزشكي تهران - مركز تحقيقات بهره برداري از دانش سلامت، تهران، ايران , احساني چيمه، الهام دانشگاه علوم پزشكي تهران - مؤسسه ملي تحقيقات سلامت جمهوري اسلامي ايران، تهران، ايران , علي محمدزاده، خليل دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - دانشكده مديريت و علوم اجتماعي - گروه مديريت خدمات بهداشتي و درماني، تهران، ايران
كليدواژه :
سياست , ماندگاري , پزشكان , پرستاران , خدمات بهداشتي روستايي
چكيده فارسي :
مقدمه: تأمين و نگهداشت منابع انساني سلامت در مناطق محروم، چالشي جهاني به ويژه در كشورهايي است كه پراكندگي جغرافيايي بالايي دارند. هدف از انجام پژوهش حاضر، شناسايي و اولويت‌بندي سياست‌هاي تشويقي نظام سلامت ايران براي ماندگاري پزشكان و پرستاران در مناطق محروم بود.
روش بررسي: اين مطالعه در دو مرحله مروري و كيفي انجام شد. در بخش مروري، سياست‌ها و مداخلات نظام سلامت براي ماندگاري پزشكان و پرستاران در مناطق محروم ايران شناسايي و تدوين گرديد. فهرست تدوين شده جهت اعلام نظر و تكميل سياست‌ها و مداخلات نظام سلامت براي ماندگاري پزشكان و پرستاران در مناطق محروم، در اختيار 18 صاحب‌نظر حوزه منابع انساني سلامت قرار گرفت. در مرحله دوم، اين سياست‌ها با استفاده از پرسشنامه الكترونيكي توسط 44 نفر خبره اولويت‌بندي شد. داده‌هاي به دست آمده از پاسخنامه‌ها با استفاده از آماره‌هاي فراواني، درصد و ميانگين توصيف گرديد.
يافته‌ها: پس از انقلاب اسلامي، 8 بسته سياستي در قالب طرح يا برنامه مشتمل بر 40 مداخله يا سياست طراحي و اجرا شد. طرح خدمت پزشكان و پيراپزشكان، طرح پزشك خانواده، طرح توزيع فارغ‌التحصيلان رشته‌هاي تخصصي پزشكي و طرح تحول سلامت در ماندگاري پزشكان و طرح خدمت پزشكان و پيراپزشكان، قانون ارﺗﻘﺎي ﺑﻬﺮه‌وري كاركنان باليني و طرح تحول سلامت بر ماندگاري پرستاران در مناطق محروم ايران، از جمله تأثيرات بيشتر و طولاني‌تري برخوردار مي‌باشد.
نتيجه‌‌گيري: با وجود دستاوردهايي در جذب و ماندگاري پزشكان و پرستاران در مناطق محروم، هر يك از سياست‌ها با چالش‌ها و نارسايي‌هايي مواجه مي‌باشند و قوانين و سياست‌هاي مبتني بر الزام، مشوق‌هاي مالي و استخدامي و طرح‌هاي حمايتي منطبق بر نياز و مشاركت ذي‌نفعان بر جذب و نگهداشت پزشكان و پرستاران در مناطق محروم و كم‌برخوردار جمهوري اسلامي ايران مؤثرتر مي‌باشد.
چكيده لاتين :
Introduction: The maintenance of health human resources in the deprived areas is a global challenge, especially in countries with high geographic dispersion. This study endeavored to identify incentive policies for physicians and nurses in deprived areas of Iran. Methods: The study was conducted in two stages: review and qualitative. In the review stage, health system policies and interventions for the retention of physicians and nurses in deprived areas of Iran were identified. The list compiled to announce the opinion and complete the policies and interventions of the health system for the survival of physicians and nurses in the deprived areas, was provided to 18 experts in the field of health human resources. In the second stage, these policies were prioritized by 44 experts using an electronic questionnaire. Data obtained from the responses were described using frequency, percentage and mean statistics. The compiled list was approved using the opinions of 18 experts in the field of health human resources. Second, these policies were prioritized through an electronic questionnaire by 44 experts. The data were described through frequency, percentage and mean. Results: Following the Islamic Revolution, the Iranian health system has designed and implemented eight policies, including 40 interventions, for the survival of physicians and nurses in deprived areas. Prioritization findings indicated that the Law of Service of Physicians and Paramedics, Family Physician Program, Instructions on how to distribute medical graduates, and the health transformation plan; have greater and longer-term impact on Survival of physicians; and the Law of Service for Physicians and Paramedics, the Law on Promoting Clinical Staff Productivity, and the health transformation plan have longer-term effects on Survival of nurses. Conclusion: Although policies have been effective in attracting and retaining physicians and nurses in deprived areas, they face challenges and failures. Therefore, it seems necessary for policymakers to review the overall incentive policies, and take serious action to address program challenges by creating cross-sectoral coordination, sustainable funding and cost management, and awareness of physicians, nurses and patients' preferences as well as aligning policies with their services and demands.
