اثر مخارج بهداشتي و حكمراني خوب بر شاخص‌هاي سلامت كشورهاي منا با استفاده از روش گشتاورهاي تعميم‌يافته

Effect of Health Expenditure and Good Governance on Health Indicators in MENA Countries Using the Generalized Method of Moments (GMM)

مقدمه: در مطالعات گذشته توجه كمي به تأثير همزمان مخارج بهداشتي و حكمراني خوب بر شاخص‌هاي سلامت شده است. در اين راستا، در اين پژوهش اثر مخارج بهداشتي و حكمراني خوب بر شاخص سلامت كشورهاي منا طي دوره زماني 2002 تا 2019 مورد بررسي قرار گرفته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر، توصيفي - تحليلي از نوع كاربردي است و جامعه آماري شامل كشورهاي منا است. روش گردآوري داده‌ها، كتابخانه اي است و داده‌هاي مورد نياز تحقيق با مراجعه به پايگاه بانك جهاني و شاخص هاي حكمراني خوب جمع آوري گرديده است. داده‌ها با استفاده از آزمون­هاي ريشه واحد، كائو و روش گشتاورهاي تعميم يافته با كمك نرم افزار Eviews 9 تحليل شدند. در اين تحقيق ازميانگين ساده وزني شش شاخص اظهارنظر و پاسخگويي، ثبات سياسي و عدم وجود خشونت، كارآمدي حكومت، كيفيت نظم و مقررات، حكومت قانون و كنترل فساد به عنوان شاخص حكمراني خوب و هم‌چنين از نرخ مرگ و مير نوزادان و نرخ مرگ و مير كودكان زير 5 سال به عنوان شاخص سلامت استفاده گرديد. يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان داد كه هزينه­هاي (مخارج) بهداشتي اثر مثبت و معني­دار (ضريب 1/32-) بركاهش نرخ مرگ و مير كودكان زير 5 سال و اثر مثبت و معني­دار (ضريب1/2-) بركاهش نرخ مرگ و مير نوزادان به عنوان شاخص سلامت شاخص سلامت كشورهاي منا داشته است. هم‌چنين شاخص حكمراني خوب تأثير منفي (غير معني­دار) بر وضعيت سلامت در كشورهاي منتخب دارد. هم‌چنين نتايج نشان داد، ضعف ساختار نهادي­ در كشورهاي منا موجب تضعيف اثرگذاري مخارج بهداشتي­ (با ضريب 013/-) بركاهش نرخ مرگ و مير كودكان زير 5 سال و (با ضريب012/-) بر كاهش نرخ مرگ و مير نوزادان به عنوان شاخص سلامت گرديد. نتيجه‌گيري: سلامت درحكومت منجربه بهبود بهداشت و سلامت عمومي مي­ شود و عدم سلامت حكومت عليرغم افزايش مخارج بهداشت عمومي نه تنها سلامت و بهداشت عمومي رابهبود نمي‌بخشدبلكه منجربه هدررفت منابع عمومي مي‌گردد.

Introduction: In previous studies, little attention has been paid to the simultaneous effect of health expenditures and good governance on health indicators. In this regard, in this study, the effect of health expenditures and good governance on the health index of Mena countries during the period 2002 to 2019 has been investigated. Methods: The present study is descriptive-analytic of applied type. The statistical population includes the countries of Mana. The method of data collection is library and the data required for the research have been collected by referring to the World Bank database and world government indicators.The data were analyzed by using unit Root, Cao and Generalized Torque tests using Eviews 9 software. In this study, weighted average of six indicators of self-esteem and accountability, political stability and lack of violence, government efficiency, order quality an‎d regulations, rule of law and corruption control as a good governance indicator, as well as infant mortality rates and mortality rates for children under the age of 5 were used as indicators of health. Results: The results showed that health costs had a positive and significant effect (coefficient -1.32) on the mortality rate of children under 5 years and a positive and significant effect (coefficient -1.2) on the death rate. an‎d infant mortality as a health index has the health index of selected countries. Also, good governance index has a negative (non-significant) effect on health status in selected countries. The results also showed that the weak institutional structure in Mena countries weakens the impact of health expenditures on the under-5 mortality rate (coefficient - 0.13) and (-0.12) on infant mortality rate as a health indicator. Conclusion: Health in the government leads to improved public health and the lack of government health despite increasing public health spending not only improves public health but also leads to the loss of public resources.