تأثير درمان متمركز بر شفقت در تقويت حرمت خود و تاب‌آوري كودكان و نوجوانان داراي والدين طلاق گرفته

Effectiveness of Compassion-Focused Therapy (CFT) on Self-Esteem and Resilience in Children and Adolescents with Divorced Parents

طلاق والدين، يكي از عمده‌ترين رويدادهاي تنشگر است كه كودكان و نوجوانان با آن مواجه مي‌شوند و اثرات كوتاه‌مدت و بلندمدت اقتصادي، اجتماعي، عاطفي، و هيجاني بر كودكان و نوجوانان به جاي مي‌گذارد. هدف اين پژوهش تعيين اثربخشي درمان متمركز بر شفقت در تقويت حرمت خود و تاب‌آوري كودكان و نوجوانان داراي والدين طلاق گرفته، بود. روش: روش پژوهش نيمه ­تجربي با طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه گواه و پيگيري دو ماهه بود. نمونه مورد مطالعه 23 كودك و نوجوان پسر داراي والدين طلاق گرفته 10 تا 13 سال شهر كرج در سال 1396 بودند كه به دليل مشكلات رفتاري، عاطفي، و تحصيلي به مركز مشاوره آموزش ‌و پرورش ناحيه 1 كرج ارجاع داده شده بودند كه پس از غربالگري با پرسشنامه حرمت خود پپ (1999) و تاب‌آوري كانر و ديويدسون (2003) به صورت در دسترس 20 نفر از آنها انتخاب، و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه جايدهي شدند. گروه آزمايش مداخله هفتگي درمان متمركز بر شفقت (گيلبرت، 2009) را به شكل گروهي در 8 جلسه 90 دقيقه‌اي دريافت كردند؛ اين در حالي بود كه گروه گواه، هيچ مداخله­ اي را دريافت نكردند. داده‌ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس اندازه‌گيري مكرر تحليل شد. يافته‌ها: يافته‌هاي اين مطالعه تفاوت معناداري را بين عملكرد دو گروه آزمايش و گواه در حرمت خود (5/67=F، 0/02=p) و تاب‌آوري (12/68=F، 0/001=p) در مرحله پس‌آزمون و پس از دو ماه پيگيري نشان داد. نتيجه‌گيري: با توجه به اينكه ميزان حرمت خود و تاب‌آوري به ‌شكل گسترده‌اي بر كيفيت روابط ميان­فردي، تحصيلات، و سازش‌يافتگي كودكان و نوجوانان داراي والدين طلاق گرفته اثرگذار است، بنابراين مي­توان نتيجه­ گيري كرد كه مداخله درمان متمركز بر شفقت با اصلاح و افزايش تعامل‌هاي بين­ فردي، باعث افزايش حرمت خود و تاب‌آوري كودكان و نوجوانان مي‌شود

Background and Purpose: Parental divorce represents one of the most stressful events for children and adolescents and it has short-term and long-term economic, social, affective and emotional effects on them. This study aimed to investigate the effectiveness of compassion-focused therapy on fostering the self-esteem and resilience in children and adolescents with divorced parents. Method: This research was a quasi-experimental study with pretest-posttest control group and two-month follow-up design. The study population included twenty three 10-13-year-old male children and adolescents with divorced parents in Karaj in 2017. After screening with Self-Esteem Scale (Pepper, 1999) and Conner-Davidson Resilience Scale (2003), 20 of these students were selected by convenience sampling and then randomly assigned to either the experimental or control group. The experimental group received eight 90-min weekly sessions of compassion-focused therapy (Gilbert, 2009), while the control group underwent no intervention. Data were analyzed by repeated measure ANOVA. Results: Findings showed significant difference between the experimental and the control group in terms of self-esteem (F=5.67, p<0.02) and resilience (F=12.68, p=0.001) at the pretest, posttest and two-month follow-up stages. Conclusion: Whereas self-esteem and resilience have widespread effects on the quality of interpersonal relations, education, and adjustment of children and adolescents with divorced parents, based on the results of this study, it can be concluded that the compassion-focused therapy increases the self-esteem and resilience of these children by modifying and increasing their interpersonal interactions.