پديد آورندگان :
ابهري، بهروز دانشگاه آزاد اسلامي واحد ميانه - دانشكده علوم انساني، ميانه , آل عمران، رويا دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز - دانشكده مديريت، اقتصاد و حسابداري، تبريز , آقاجاني، حبيب دانشگاه تبريز - دانشكده اقتصاد و مديريت، تبريز
كليدواژه :
سلامت , پانل فضايي , تحريم , مدل گروسمن
چكيده فارسي :
مقدمه: بررسي تأثير تحريم هاي اعمال‌شده بر روي سلامت افراد عادي كشور تحريم شده مباحث چالش‌برانگيزي را برافروخته است. مطابق مباني نظري، سلامت تحت تأثير متغيرهاي اقتصادي، اجتماعي، محيطي و درماني است كه گروسمن آن را تبيين كرده است. هدف مطالعه حاضر، بررسي اثر تحريم ها بر سلامت كليه استان هاي كشور است.
روش ها: مطالعه حاضر به صورت توصيفي، تحليلي و طولي براي سال‌هاي 95-1388 انجام شد. جامعه مطالعه شامل كليه استان‌هاي كشور و متغيرهاي استفاده شده شامل متغيرهاي كنترلي اقتصادي، اجتماعي، درماني و محيطي از قبيل توليد ناخالص استاني، وضعيت تحصيلات، شهرنشيني، نهاده هاي درماني و متغير دامي تحريم بود. تحليل داده ها با استفاده از مدل پانل فضايي و نرم افزار Stata انجام شد.
يافته ها: مقايسه وقفه هاي اعمال‌شده در مدل نشان مي دهد كه اثر منفي تحريم ها در سال دوم اتفاق افتاده است. بررسي ها نشان داد كشش (درصد تغييرات) مرگ ومير نسبت به متغير درماني تعداد پزشكان چهار درصد است. بودجه عمراني دولت بعد از دو سال تأثير منفي بر سلامت مي گذارد. ضريب متغير بيكاري مثبت 0/0235 است. برآورد انجام‌شده براي نرخ شهرنشيني معني دار نبود.
نتيجه گيري: تأثير تحريم ها در سال اعمال‌شده و نيز سال بعدازآن بر سلامت عمومي جامعه معني دار نبوده و اثر آن در سال دوم منفي و در سال سوم مثبت مي گردد. لذا، بر اساس نتايج پژوهش ضرورت دارد براي كاهش هزينه هاي تحريم ها، برنامه ريزي لازم براي بهبود شرايط اقتصادي-اجتماعي از قبيل نرخ بيكاري انديشيده شود. ضمناً طرح هاي عمراني و سياست هاي سلامت با دورانديشي اجرا گردد، چراكه اجراي نامناسب آن اثر منفي بر سلامت مي گذارد.
چكيده لاتين :
Introduction: Investigating the impact of sanctions on the health of ordinary people of sanctioned
countries has sparked challenging issues. According to the theoretical foundations, health is affected by
the economic, social, environmental, and therapeutic variables. The present study investigated the effect
of sanctions on the health of people in all provinces of Iran.
Methods: This descriptive, analytical and longitudinal study was conducted for the period of
2009 to 2016. The study population includes all provinces Iran and the used variables include
control, economic, social, therapeutic and environmental variables such as provincial gross
domestic product, education status, urbanization, therapeutic inputs and dummy variable of
sanction. Data analysis was run through spatial panel model using Stata software.
Results: Comparing the applied interruptions in the model showed that the negative effect of sanctions
occurred in the second year. Investigations showed that the mortality elasticity into the treatment
variable of a number of doctors was four percent. The government's development budget had a negative
impact on health after two years. The coefficient of the unemployment variable was +0.0235. The
estimate for urbanization rate was not significant.
Conclusion: The impact of sanctions on the public health was not significant in the first year as
well as the following year and its effect in the second year was negative and positive in the
third year. Therefore, according to the results of the current study, in order to reduce the costs
of sanctions, it is necessary to consider the appropriate planning to improve the socio-economic
conditions, such as the unemployment rate. Also, development projects and health policies
should be done with caution, because its improper implementation has a negative impact on
health.
